Overgenomen van klimaatgek.

Bron: Shutterstock

Fig.1     Bron: Paul Homewood

Te zien is dat het verbrande oppervlak in het jaar 2023 niet opvallend groot was. Opvallend is wel dat over de gehele periode 1980-2023 de trend omlaag gericht is met een afname van maar liefst 45%. De verschillen van jaar tot jaar zijn groot. Het jaar 2023 laat een gemiddeld beeld zien, het door bosbranden aangetaste oppervlakte in Portugal, Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland was niet opvallend groot of klein.

Jean-Pierre Geelen schreef op 25 juli 2023 een groot artikel over de Mediterrane bosbranden. De toon van het artikel was gematigd. Dat werd wat anders toen Geelen klimaatwetenschapper Karin van der Wiel van het KNMI interviewde:

Fig.2    Bron: Volkskrant

Nu is het wel zo dat de temperatuur in het Middellands Zeegebied vanaf 1980 opvallend is toegenomen, maar je kunt je afvragen of dat effect heeft op het verschijnsel bosbranden. Volgens de grafiek van figuur 1 in elk geval niet, er is sinds 1980 juist sprake van een sterke afname van ~45% van het door bosbranden aangetaste oppervlak. Bovendien, is het werkelijk zo dat een toename van de temperatuur met bijvoorbeeld 1,5 graad Celsius de kans op bosbrand doet toenemen? Wordt de vegetatie dan nog droger dan droog? Ik waag het te betwijfelen.

Kijken we naar de ontwikkeling van de neerslag in de bosbrandperiode van maart t/m oktober, dan ziet dat er zo uit:

Fig.3    Bron: KNMI

Van de 5 genoemde landen in het Middellands Zeegebied laten Portugal, Spanje en Griekenland een toename zien van de neerslag tussen maart en oktober, alleen Frankrijk en Italië laten een afname zien.

Karin van der Wiel vervolgt:

Fig.4    Bron: Volkskrant

De link naar dat onderzoek waaruit zou blijken dat ‘de Europese hittegolf van 2023 zo goed als onmogelijk had kunnen plaatsvinden zonder de verbranding van fossiele brandstoffen’ werkt niet meer. De pagina van de World Weather Attribution organisatie is blanco. Weggehaald. Ik vermoed sterk omdat de claim met die fossiele brandstoffen niet waar te maken was. Ook de opmerking van Van der Wiel dat de neerslag afneemt in hoeveelheid is onjuist, zoals ik hierboven heb laten zien.

Van der Wiel:

Fig.5    Bron: Volkskrant

Die laatste zin….. was het maar zo makkelijk. Maar de cijfers laten zien dat het ontstaan van bosbranden en de grootte van het oppervlak dat verbrandt niet zo simpel te verklaren is. Anders zou de grafiek van figuur 1 er heel anders hebben uitgezien.

Van der Wiel lijkt – zoals wel meer klimatologen- verblindt door de grote boosdoener, broeikasgassen. Tunnelvisie!

Fig.6    Bron: Volkskrant

Volgens Elias Tziritis, WWF coordinator, is vooral de mens de oorzaak van de duizenden natuurbranden die Griekenland de afgelopen jaren teisterden. ‘We geven klimaatverandering de schuld, maar de oorzaak ligt vaak bij de mens: elektriciens die aan het werk zijn, boeren die spullen verbranden, bijenhouders met hun rookapparaten.’

Cathelijne Stoof, docent aan Wageningen Universiteit en expert in natuurbranden zegt: ‘Media-aandacht is niet representatief voor de ernst en intensiteit van natuurbranden. Branden zijn voor veel media een manier om klimaatverandering in beeld te brengen. Het spreekt tot de verbeelding en ze zijn gemakkelijker in beeld te brengen dan enkel hitte.’

Dat laatste belooft nog wat voor de toekomst. De cijfers maken in elk geval duidelijk dat ‘klimaatverandering‘  de schuld geven van bosbranden (die niet toenamen) veel te simplistisch is. Een instituut als het KNMI zou dat moeten weten.