Door Maarten van Andel voor Wynia’s week
Vorige week betoogde ik dat elektrificatie van onze automobiliteit, verwarming en industrie riskant en onverantwoord is. Ik wist toen nog niet dat het probleem van netcongestie veel groter is dan gedacht. Het aantal bedrijven op een wachtlijst voor netaansluiting is het afgelopen half jaar angstaanjagend gestegen van 11.000 naar 14.000. Demissionair VVD-minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei wil dat ‘oplossen’ door vier verschillende stroomtarieven voor huishoudens in te voeren. In de piekuren (’s morgens en ’s avonds) wordt stroom duurder, en in de daluren (overdag en ’s nachts) goedkoper.
Dat is een verkapte manier om elektriciteit nóg duurder te maken voor burgers. De piekuren ’s morgens en ’s avonds zijn er niet voor niks. Dan springen lampen en warmtepompen aan, en wordt er gedoucht, gewassen en gekookt. Werkenden kunnen niet overdag en ’s nachts hun eten bereiden en hun kleding wassen en strijken. Die krijgen van Hermans dus een hogere elektriciteitsrekening. Bewoners van nieuwere en verduurzaamde woningen met een vaak verplichte warmtepomp gaan eveneens meer betalen. Overdag en ’s nachts hebben ze minder verwarming nodig dan ’s morgens en ’s avonds, dus ook daar tellen de hogere piektarieven harder door dan de lagere daltarieven.
Verkapte prijsverhoging
Alleen elektrische rijders kunnen ervoor kiezen om hun auto niet ’s avonds maar ’s nachts op te laden. Daarmee vergoelijkt minister Hermans de hogere energiekosten voor miljoenen andere burgers, met een verhullende term als ‘slimmer gebruik maken van het net’. Ze bedoelt daarmee zo te zien dat het slimmer is voor de overheid, omdat die daardoor meer energiebelastingen opstrijkt. Temeer daar de miljoenen gedupeerde burgers zullen groeien in aantallen, vanwege het ineffectieve aardgasvrije beleid dat burgers en bouwers dwingt om warmtepompen en elektrische kookplaten te installeren.
Huishoudens verbruikten in 2024 ongeveer 18 procent van alle stroom, en elektrische auto’s ongeveer 4 procent. De overige 78 procent ging naar diensten, bedrijven, industrieën, energiesector, nutsvoorzieningen, overheden, landbouw en visserij. Een wat andere verdeling van het relatief kleine huishoudelijke stroomverbruik en het opladen van elektrische auto’s gaat de netcongestie en de wachtlijsten niet wezenlijk verminderen. De vier stroomtarieven van de minister zijn daarmee zowel een schijnoplossing als een prijsverhoging voor consumenten.
Aan de aanbodkant van elektriciteit is het niet beter gesteld. Onze dienende overheid dwingt burgers om lawaaierige windmolens tegen alle geluidsnomen in bij hun huizen te accepteren. Elze van Hamelen schreef hier vorig jaar het boek Het Windmolendrama over. De haren rijzen je te berge als je leest hoezeer de regering, de Raad van State en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de Nederlandse en Europese geluidsnormen, milieuregels en gezondheidscriteria systematisch aan hun laars lappen en omzeilen. ‘Sommige mensen hebben zelfs hun ledikant aan het plafond gehangen om de trillingen vanuit de grond niet te voelen’, schrijft Van Hamelen.
De trillingen en het lawaai van windmolens kunnen vele malen groter zijn dan toegestaan. De voortdurend slijtende wieken verspreiden duizenden tonnen microplastics en giftig Bisphenol A in de natuur, die via planten, dieren en vissen op ons bord terecht komen. Het effect daarvan op de volksgezondheid en de natuur is niet goed bekend, en wat er wel over bekend is wordt genegeerd. Dat geldt bijvoorbeeld voor een uitgebreide wetenschappelijke studie uit 2023 van de Turijnse arts en universitair docent Alessandro Godono. Zijn onderzoek toont aan dat er een onomstreden relatie is tussen windturbinegeluid en slapeloosheid. Hoe dichter mensen bij turbines wonen, hoe slechter ze slapen.
Verder lezen? Klik hier.