Gisteren diende het kort geding van Stichting Clintel tegen KRO Pointer n.a.v. hun uitzending van 14 maart jongstleden en een begeleidend artikel. Wij beschuldigen Pointer van laster en eisen rectificatie. In drie lange artikelen op de Clintel-website (hier, hier en hier) toonden wij aan dat Pointer het niet zo nauw neemt met de waarheid en dat het doel van de uitzending (en het artikel) vooral lijkt te zijn geweest het beschadigen van Clintel.

In de rechtszaal ging het vooral ook over een vierde belangrijke kwestie: wordt Clintel betaald door de olie-industrie? In de uitzending zegt journalist Peter Keizer van Pointer het volgende over Clintel:

De stichting wordt gefinancierd deels door de olie-industrie.

Stel nu dat wij 100 mensen op straat zouden vragen: wat betekent deze zin? Grote kans dat alle 100 mensen zeggen. Dit betekent dat een of meerdere oliebedrijven geld storten op de rekening van Clintel. Daarmee zouden wij dan een financieel motief hebben voor de ‘desinformatie’ die wij volgens Pointer zouden verspreiden. En daarmee was het verhaaltje mooi rond voor Pointer. Het punt is natuurlijk: dit is niet waar en Pointer heeft (uiteraard) geen bewijs hiervoor (wij weten immers wie wat stort op onze bankrekening).

Varianten
Pointer hamert in diverse varianten op onze ‘banden’ met de olie-industrie.

[Peter Keizer in de uitzending]: Dat is een lobbyclub waarvan we weten dat ze misinformatie verspreiden. De stichting wordt gefinancierd deels door de olie-industrie. Stichting Clintel heeft eigenlijk als doel om klimaatbeleid tegen te houden en plannen om van fossiele brandstoffen af te stappen te frustreren.

[Voice over]: De man die facturen stuurt aan een aan de olie-industrie gelinkte lobby heeft nu ook een eigen politieke partij opgericht die deelneemt aan de gemeenteraadsverkiezingen in Wijk bij Duurstede: Duurstede voor Democratie.

In het begeleidende online artikel:

Om die boodschap te verspreiden werkt de lobbyclub samen met Amerikaanse en Canadese denktanks die net als Clintel in het verleden deels werden gefinancierd door de olie-industrie.

Twee jaar geleden luidde de kop en de intro van een artikel van Pointer als volgt:

Klimaattwijfel zaaien met hulp van oliegeld en populistisch rechts netwerk
De klimaatsceptische organisatie Clintel voert met steun van oliebedrijven en een invloedrijk old boys network een internationale campagne tegen klimaatwetgeving en duurzaam beleid, blijkt uit onderzoek van Platform Authentieke Journalistiek, Follow the Money en Pointer. Hoewel de onjuistheid van hun argumenten keer op keer is aangetoond, wordt de desinformatie van Clintel vaak overgenomen door Nederlandse en Europese politici.

Het zijn dezelfde argumenten die eind jaren tachtig al door de Amerikaanse olie-industrie werden gebruikt en nu nog steeds door klimaatsceptici in Nederland – waaronder Clintel – worden herkauwd.

Tijdens ons onderzoek kwam nog een geldstroom naar boven: een financieel oliespoor van dertig oliebedrijven – waaronder Shell, ExxonMobil, BP, Total en Saudi Aramco – naar het klimaatsceptische werk van Guus Berkhout.
Dat spoor begint bij het Delphi Consortium, een in 1982 door Berkhout vanuit de TU Delft opgericht samenwerkingsprogramma. Delphi zoekt voor de oliebedrijven naar nieuwe olie- en gasvelden in de bodem.

De beschuldiging van betaling door de olie-industrie is gebaseerd op eerder onderzoek van Peter Keizer. Twee jaar geleden publiceerde hij een lang stuk daarover op Follow The Money. Pointer zegt nu slechts te herhalen wat zij destijds al in dat stuk beweerden. Maar is dat wel zo?

Twee jaar geleden reageerden wij meteen op de aantijgingen van FTM in het artikel “De vermeende oliebelangen van Clintel“. FTM plaatste vervolgens een reactie op onze reactie. We citeren een stukje daaruit (vet door ons):

‘In het artikel van vandaag probeert FTM op een heel gekunstelde wijze CLINTEL te koppelen aan de fossiele industrie. Maar CLINTEL ontvangt echter geen cent van de fossiele industrie. De kop van het FTM-artikel is dan ook simpelweg onjuist.’ 

Noch de titel, noch het artikel zelf stelt dat er direct geld van de fossiele industrie naar de bankrekening van Clintel stroomt, of dat heeft gedaan. De titel van het artikel luidt ‘Klimaatsceptisch Nederland profiteert nog altijd van netwerk en geld uit fossiele industrie’ en die constatering wordt in het artikel onderbouwd met feiten.

Hier zegt FTM klip en klaar dat zij niet beweerd heeft dat er direct geld stroomt van de fossiele industrie naar Clintel. Twee jaar later, verwijzend naar zijn eigen eerdere artikel zegt Peter Keizer echter doodleuk: “De stichting wordt gefinancierd deels door de olie-industrie”. Laten we hopen dat de rechter ook zal inzien dat Pointer hier uitspraken doet die niet alleen onwaar zijn (en nooit onderbouwd) maar ook nog eens uitspraken die in strijd zijn met eerdere uitspraken van dezelfde journalist. Uiteraard is deze beschuldiging lasterlijk maar ook zeer schadelijk voor Clintel want daarmee zijn wij een ‘foute club’, iets wat potentiële sponsoren en donateurs kan (en zal) afschrikken.

DELPHI en CFGSEC
Tijdens de zitting ging het uitgebreid over de vermeende oliefinanciering van Clintel. De advocaten van Pointer bleven dit punt verdedigen. Ze kwamen daarbij met een vergezocht verhaal uit het verleden. Guus Berkhout was lang wetenschappelijk directeur van het Delftse onderzoeksinstituut DELPHI, dat academisch geofysisch onderzoek deed. Dit onderzoek werd inderdaad ook gefinancierd door olie- en gasbedrijven. TNO beheerde het geld. Later werd er met geld uit DELPHI een nieuw project gestart dat CFGSEC heette. Dit project, dat ook onder TNO viel, richtte zich op economische ongelijkheid en de ecologische voetafdruk. In 2016 eindigde dat project omdat het geld op was. De website van CFGSEC fungeert sindsdien als de persoonlijke website van Guus Berkhout. Dus vermeldt hij daarop ook dat hij in 2019 de medeoprichter was van Clintel. Die melding wordt door Pointer gezien als ‘bewijs’ voor een financiële band tussen CFGSEC en Clintel. Zoals gezegd, het geld van CFGSEC was op in 2016 en Clintel werd pas in 2019 opgericht. Ik las gisteren deze uitgebreide verklaring van Guus Berkhout erover voor in de rechtszaal. Voor Guus is het zeer grievend dat zijn integriteit aan het eind van een lange academische carrière op deze wijze in twijfel wordt getrokken.

Studio BLCKBX was aanwezig in de rechtszaal om opnames te maken. Vanavond om 19 uur wordt in hun live uitzending een reportage over onze zaak  uitgezonden. Online besteedde BLCKBX ook al aandacht aan de zaak.

[Update 28 mei] De uitgesproken verklaring van Marcel Crok kunt u hier downloaden. De integrale dagvaarding staat hier, en de pleitnota van de advocaat hier. De reportage van Studio BLCKBX over de zitting inclusief interviews met Marcel Crok en onze advocaat Ernst Boucher begint op minuut 30:58 in de uitzending van 25 mei 2022.

Vonnis volgt op 7 juni.