Als de oorzaken van een natuurramp buiten de invloedssfeer liggen van de mens, dan moet het beleid van de overheid zich volledig richten op adaptatie. Het bestuurlijke systeem moet zich niet laten gijzelen door activistisch gedram.

‘Tja, zo kan je je eigen falen proberen te verbloemen.’

Een kortere versie van dit opiniestuk staat vandaag in De Telegraaf (€).

De Limburgse overstromingen in juli 2021 laten zien dat het waterafvoerbeleid in ons land nog niet adequaat werkt. Zeker, de situatie langs onze kust en grote rivieren is al aardig op orde. Daardoor zijn er gelukkig in Nederland geen slachtoffers gevallen. Maar rond de kanalen, zijrivieren en de vele lokale beekjes, met name in het Zuidoosten van ons land, moet nog heel veel gebeuren (waarom vallen die niet onder onze waterwet?). En ook heeft de riolering in ons land nog een te lage capaciteit. Dat zagen we al tijdens de grote overstromingen in het begin van de jaren ’90. Net als toen, geven ook nu groene bestuurders CO₂-emissie de schuld. Niet zij zijn schuldig voor de onveilige leefomgeving, maar het zijn de eigenwijze burgers en ondernemers die maar niet klimaatneutraal willen worden. Tja, zo kan je je eigen falen proberen te verbloemen.

Geen twijfel, we zitten in een tijdperk dat de aarde opwarmt, zoals dat al vele malen in het verleden is gebeurd. Het geologisch archief laat duidelijk zien dat perioden van opwarming en afkoeling elkaar voortdurend hebben afgewisseld. Maar hoe dat klimaatmechanisme precies in elkaar zit, dat weten we nog niet. In ieder geval, de relatie tussen CO₂-emissie en weersextremen zit wetenschappelijk vol onzekerheden en de CO2-verklaring lijkt niet erg waarschijnlijk.

Kijkend naar de feiten dan zien we dat, in tegenstelling tot klimaatmitigatie (minder CO₂), klimaatadaptatie (tijdig aanpassen) in de afgelopen decennia een spectaculaire vermindering van klimaatslachtoffers heeft gebracht (zie illustratie). Waarom hebben de groene mitigatie-bestuurders niets geleerd van hun succesvolle adaptatie-collega’s? Ze zijn nu maar aan het vergaderen over CO₂-vermindering en vergeten om maatregelen te nemen, waarvan we zeker weten dat die werken.

We weten ook heel goed dat niet óns land, maar landen als China en India zorgen voor de grote mondiale CO₂-uitstoot en dat ze met honderden nieuwe kolencentrales hun uitstoot aanzienlijk gaan verhogen. De Nederlandse bijdrage is nu minder dan 0.5%(!) van de wereldwijde CO2-emissie. Dus wat we in ons land ook doen met CO₂, het maakt geen bal uit. Maar wat wél onmiddellijk effect heeft, is zorgen dat onze waterafvoer op orde komt.

Wat dat betreft nog een advies: “Stop onmiddellijk met het verbranden van houtige biomassa; daarmee verlagen we de luchtvervuiling, redden we bossen met unieke ecologieën en houden we stroomopwaarts grote hoeveelheden water vast.”

Er is een nationaal beschermingsprogramma 2007 – 2050 voor sluizen, gemalen en dijken (daar zitten ook nog kustdijken bij). Budget voor dit programma is 7,4 miljard, dus nog geen 200 miljoen per jaar. Vergelijk dat eens met de vele, vele miljarden in CO2-projecten.

Als we kijken naar de rechtszaak van de Urgenda Stichting tegen de Nederlandse Staat in 2015 (Rechtbank), 2018 (Gerechtshof) en 2019 (Hoge Raad), dan zien we dat rechters de overheid hebben gedwongen om te bewerkstelligen dat er nóg minder CO₂ door ons land wordt uitgestoten. Dat gaat heel veel miljarden kosten. Hadden rechters de overheid niet beter kunnen verordineren die miljarden te gebruiken om ons land te beschermen tegen extreme weersomstandigheden?

Een hoofdtaak van de overheid is om publieke infrastructuren te onderhouden en tijdig aan te passen aan veranderende omstandigheden. Dat geldt zeker voor weersextremen, omdat juist hier veel leed kan worden voorkomen. Adaptatiebeleid levert hoge baten tegen lage kosten. Waarom gebeurt dat dan niet en blijven groene bestuurders maar praten over CO₂-maatregelen? Waarom stoppen die bestuurders wél tientallen miljarden belastinggeld in biomassacentrales en windturbines, en investeren ze dat geld niét in de zo broodnodige sluizen, gemalen en binnendijken? Ons bestuurlijke systeem wordt gegijzeld door klimaatactivisten.

Begin juli 2021, zo’n vier dagen voor de grote overstromingen, gaven hydrologen al aan dat er een ongekende hoeveelheid water met bakken uit de lucht zou gaan vallen. Maar bestuurders en media waren druk bezig met het gewauwel van Timmermans c.s. over CO₂. Niemand werd gewaarschuwd. Dus gingen burgers gewoon door met hun dagelijkse bezigheden, onwetend van het onheil dat op hen afkwam.

 Zijn de overstromingen in Limburg een voorbode van wat ons land te wachten staat als de ‘Green Deal’ van Timmermans c.s. een feit is?

Tenslotte, namens alle slachtoffers en hulpverleners in Zuidoost Nederland een speciale boodschap voor de groene bestuurders. Nederland is altijd de beste geweest in watermanagement. Daar zijn we apetrots op en, CO2-fanaten, pak dat niet van ons af! Gebruik fondsen van de miljarden-verslindende CO2-projecten voor een versnelde uitvoering van het nationale beschermingsprogramma tegen watersnoodrampen. En vooral, beste groene bestuurders, gebruik klimaatverandering niet om eigen falen te verbloemen.