CO₂ is niet de boosdoener; net-zero is onzin

Grok

Ir. Henk Ogink c.i.
Datum: 9 december 2025

Uit figuur 2 valt ook af te leiden dat 1988 een gamechanger is geweest met een toename van de aanvoer van oceanische lucht ⁽³⁾ vanaf dat jaar. De temperatuursprongen bij de ENSO-stappen in de laatste decennia, duiden op een opwarming van de oceanen, omdat de ENSO zonder opwarming in beginsel klimaatneutraal is. Deze opwarming kan verklaard worden uit een wereldwijde toename van de globale straling, die ook duidelijk in metingen van De Bilt is te zien. 

Globale straling

De globale stralingsflux betreft de kortgolvige straling van de zon (golflengte 0,3-3 μm), zowel direct als diffuus. Deze flux is in De Bilt in de periode 1958-2022 op jaarbasis (figuur 3) sinds de eeuwwisseling met ongeveer 18 W/m² gestegen, terwijl op maandbasis de toename in de maanden april t/m juli zelfs meer dan 30 W/m² was. In de atmosfeer wordt zonlicht bij onbewolkte lucht geabsorbeerd en verstrooid door aerosolen en waterdamp; dit neemt bij bewolkte lucht verder af met de bewolkingsgraad. Satellietwaarnemingen laten zien dat de bewolkingsgraad sinds het midden van de jaren negentig is afgenomen; dit wordt bevestigd door een gestage toename van de relatieve zonneschijnduur. Analyse van wolkeloze dagen^{(1), (2)} toont aan dat de aerosolen-concentratie voor De Bilt zodanig is afgenomen (zie ook figuur 4) dat dit ongeveer de helft van de verhoging van de stralingsflux in de lente- en zomermaanden kan verklaren. Minder aerosolen betekent geringere wolkenvorming en een verdere toename van de globale stralingsflux.

Doordat globale straling (in tegenstelling tot langgolvige straling) de oceanen tot ongeveer 200 meter diepte kan binnendringen, worden deze opgewarmd; dit betreft warmte die via convectie weer gedeeltelijk wordt afgegeven aan de lucht erboven. Deze opwarming (samen met een vanaf 1998 versterkt toegenomen verzadigingstekort), leidt er ook toe dat de hoogte van het condensatieniveau LCL (= Lifting Condensation Level), nodig voor wolkenvorming, toeneemt. Dit terwijl de aerosolen-concentratie, vooral boven de oceanen, met de hoogte afneemt (zee-spray). De afname van de bewolkingsgraad wordt daarmee dus een doorgaand proces, en zo ook de opwarming van de troposfeer!

Langgolvige stralingsflux en CO₂-forcering

De langgolvige stralingsfluxen van het aardoppervlak (uitgaande en inkomende atmosferische tegenstraling), komen niet voor in de data van De Bilt en zijn daarom berekend met de stralingswetten van Stefan-Boltzmann, gecorrigeerd voor waterdamp en bewolking. De netto langgolvige stralingsflux is de laatste drie decennia met ongeveer 6 W/m² toegenomen, maar met een aanzienlijke onzekerheidsmarge (het verschil van twee bijna even grote, niet gemeten maar berekende stralingsfluxen).

De CO₂-forcering in W/m² verloopt evenredig met de logaritme van de concentratie-verhouding. Het IPCC hanteert hiervoor bij TOA (de top van de atmosfeer) voor een verdubbeling van CO₂ de waarden van Myhre e.a. ⁽⁴⁾, respectievelijk 5,0 en 3,7 W/m² voor onbewolkte en bewolkte lucht. Deze resultaten zijn gebaseerd op modelresultaten van pre-industriële condities tot die van midden jaren negentig. Echter, Van Wijngaarden en Happer (2019/2022)⁽⁵⁾ vinden op basis van stralingsfysica voor een recente wolkenvrije atmosfeer een forcering die ~40% lager ligt (3,0 W/m² met een temperatuureffect van 0,8 ^oC). De modelresultaten van Chen e.a.⁽⁶⁾, gebaseerd op atmosferische omstandigheden van de laatste twee decennia, bevestigen dit. Deze studie geeft voorts de forceringen voor een verdubbeling van CO₂, aan het oppervlak (SFC). De evenredigheids-coëfficiënten uit voorgaande studieresultaten, toegepast op de periode 1958-2022, geven de in figuur 5 gepresenteerde forceringen aan TOA en SFC. Deze worden vergeleken met de toename van de globale straling in die periode. De laatste is een orde groter dan de forceringen! Broeikasgas-emissies dragen dus slechts in geringe mate bij aan de opwarming; een schonere lucht met minder aerosolen en wolken des te meer.

De belangrijkste absorptieband van CO₂ ligt rond de 15 μm, en zorgt bij toenemende concentratie aan het oppervlak voor een vergroting van de atmosferische tegenstraling. Met de FAO/ASCE-methode voor de bepaling van atmosferische tegenstraling met bewolkingscorrecties volgens Shuttleworth en Unsworth-Monteith⁽¹⁾ en de waargenomen relaties tussen de temperatuur, dampspanningen en relatieve zonneschijn-duur, is het effect van de forcering volgens Chen uit figuur 5 vertaald naar de impact op de jaargemiddelde-temperatuur. Afhankelijk van de bewolkingscorrectie wordt tot 2023 een stijging van 0,20-0,22 ^oC gevonden (figuur 6); d.w.z. een magere 11-12% van de waargenomen stijging in De Bilt.

Daarnaast: CO₂ is onontbeerlijk

Alle onderzoeken laten zien dat CO₂ onontbeerlijk is voor leven op aarde. Een toename van de CO₂-concentratie verhoogt de biomassa-productie van planten (figuur 7) en leidt ook tot een efficiënter waterverbruik, vooral bij C3-planten ⁽⁷⁾.

Figuur 7 Effect van 2xCO₂ op toename van de biomassa bij C3, C4 en CAM planten
(bron: database Poorter en Navas⁽⁷⁾)

Het verlaagt evenwel de voedingswaarde enigszins, wat overigens eenvoudig kan worden verholpen door toepassing van de juiste bemesting. De demonisering van het gas CO₂ en haar emissiebelasting is onjuist, gezien de geringe bijdrage aan de opwarming van de aarde en de grote waarde voor de voedselvoorziening en vergroening van de aarde.

Transitie naar zon, wind en waterstof

Een grote uitbreiding van wind- en zonneparken is nodig om de politieke doelstellingen van net-zero CO₂-emissie in 2050 te realiseren. Hiermee zijn grote hoeveelheden grond gemoeid en wordt het landschap geruïneerd met grote impact op de leefomgeving voor mens en dier. De uitbreiding genereert bovendien een steeds grotere, voorlopig niet te recyclen, berg afval: lang leve de vooruitgang?? Wind en zon zijn variabel en generen een aanbod-gestuurd energiesysteem, zonder traagheid, dat moeilijk is in te passen in een betrouwbaar netwerk. Energie-opslag is nodig om de gaten te vullen wanneer zon en wind het laten afweten. De groene waterstof die men hiervoor wil inzetten, naast batterijcomplexen, heeft een laag rendement (COP ≤ 0.3), is zeer volatiel en ontvlambaar en distributie via het bestaande aardgasnet vereist mogelijk kostbare aanpassingen. We moeten terug naar vraag-gestuurde energieproductie, inclusief kernenergie!! 

Samenvattend

Deze analyse laat zien dat de huidige energietransitie-maatregelen niet deugen, en gebaseerd zijn op onjuiste aannames. CO₂ is essentieel voor leven op aarde en de GHG-emissies dragen slechts in geringe mate bij aan de opwarming; een schonere lucht met minder aerosolen en wolken des te meer.

Regeren is vooruitzien, maar dat geschiedt nu met oogkleppen op, met dank aan het IPCC, een Tweede Kamer (met een enkele uitzondering) vol alfa’s en MSM-papegaaien. Arm land.

Literatuur

1. Ogink H.J.M. Climate change and mitigation measures, A critical analysis based on meteorological of De Bilt and energy transition in The Netherlands. Oct 2025
2. Ogink H.J.M. Klimaatverandering en mitigatie, een kritische analyse gebaseerd op meteorologische data van De Bilt en energietransitie in Nederland. nov, 2025
3. Hoogeveen, J. en H. Winds are changing: An explanation for the warming of the Netherlands. Int J. Clim. 17/6/2022
4. Myhre, G., E.J. Highwood, K.P. Shine, F. Stordal. New estimates of radiative forcing due to well mixed greenhouse gases. GRL, Vol. 25, No. 14, Pages 2715-2718, July 15, 1998.
5. Wijngaarden, W.A. van, W. Happer, 2019. Infrared Forcing by Greenhouse Gases. Dept. Physics and Astronomy, York University, Canada
6. Chen Y-T, Y. Huang and T.M. Merlis, 2023. The Global Patterns of Instantaneous CO₂ Forcing at the Top of the Atmosphere and the Surface. J of Climate, Volume 36, AMS.
7. Poorter, H. and M-L Navas, 2003. Plant growth and competition at elevated CO2: on winners, losers and functional groups. New Phytgist.