Cor van Dijk woont in het dorp Gasselternijveenschemond in het noordoosten van Drenthe. Sinds 2021 staat er een rij van zes windturbines vóór en een rij van zeven achter zijn huis. Dit ondanks de (al in 2006) opgestelde voorwaarde dat een dorp niet mocht worden ingesloten tussen twee rijen windturbines. Om de windturbines toch te kunnen plaatsen, was het dorp Gasselternijveenschemond even van de kaart verdwenen, althans voor de Raad van State. Cor licht toe: “Toen ik voor de Raad van State stond in een proces, lieten zij een kaartje zien van deze regio en daar stond mijn dorp niet meer op. Dat bestond niet meer. Dus ik ben gaan staan en ik ben gaan inspreken en ik zeg: sorry, jullie laten mijn dorp weg, waar 600 mensen wonen, maar ik heb hier een kaartje op mijn telefoon en daar staat heel duidelijk Gasselternijveenschemond op. Hierop werd gereageerd met: je hebt een rij bomen achter je huis staan en daarom gaat die regel niet op.”
Cor van Dijk
Draagvlak
Cor is sinds een jaar voorzitter van Platform Storm, een stichting die in 2011 is opgericht om stemmen te verenigen en de plaatsing van windmolenpark Drentse Monden tegen te houden. Daarvoor zat hij in de Vereniging Dorpsbelangen van Gasselternijveenschemond. “Daar hebben we ons vijf jaar lang toegespitst op het tegenhouden van de windturbines. Namens Dorpsbelangen ben ik als bestuurslid bij de Raad van State geweest. De zaak ging over de totstandkoming van het initiatief, maar ook over veiligheid en geluid. Want ja, de Lden, de jaargemiddelde geluidsnorm voor windturbines, dat kun je toch aan niemand verkopen? Er is destijds een draagvlak-onderzoek geweest in onze regio. 79 procent van de deelnemers heeft toen geantwoord tegen de komst van windturbines te zijn. Maar toen zei de politiek: binnen de politiek is draagvlak, dus dat is genoeg.”
Totstandkoming
“Initiatiefnemer van de eerste orde, is boer Ten Have. Die werkte toen voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Die heeft alles op poten gezet. In 2009 zijn ze al begonnen met het verzamelen van boeren die mee wilden doen en in 2010 zijn wij daar per ongeluk achter gekomen, doordat een van de boeren zich versprak. Ze hadden niets met ons gedeeld. Eigenlijk was alles in 2009 al in kannen en kruiken en was het alleen nog zaak om het provinciebestuur te overtuigen. De vijftig initiatiefnemers hebben de gebieden ‘Drentse Monden’ en ‘Oostermoer’ samengevoegd om de crisis- en herstelwet in stelling te brengen. Boven de 100 MW aan opgesteld windvermogen kun je deze wet gebruiken. En dan is het gewoon stampen en klaar is Kees.”
“De eerste windturbine is gebouwd in 2019. Dat was een testexemplaar, dat is ook meteen de meest hoogwaardige, een A-merk. Daarna hebben ze in 2021 de overige 44 windturbines geplaatst, allemaal B-merken. Het testexemplaar hebben ze natuurlijk gebouwd voor de initiatiefnemers. Kijk eens, moet je kijken hoe mooi deze is. Er wordt een worstje voorgehouden. De vergunning is verleend voor windturbines met een nominaal vermogen van 4 MegaWatt (MW), maar het zijn 4,5 MW turbines geworden. Met een pennenstreekje doen ze het er gewoon bij. Dat moet je eens proberen bij je huis; dat je iets illegaals doet. Ze staan direct bij je op de stoep.”
Overlast
Op de vraag hoe hij de overlast van de windturbines ervaart, antwoordt Cor: “Op zich horen wij in huis de windturbines niet, maar buiten wel. Dat heeft allemaal te maken met wat je voor of naast je huis hebt staan. Bij mijn buurman in huis hoor je de windturbine wel kraken en piepen. Dat komt waarschijnlijk doordat er een boerderij voor zijn huis staat, die het geluid overbrengt. Maar de hoofdreden dat ik zo fanatiek tegen de windturbines ben, is dat mijn zoon tien jaar geleden tinnitus (oorsuizen) en hyperacusis (overgevoeligheid voor externe geluiden) kreeg. Hij hoort alles tien keer sterker. Ik dacht: dat gaat hem gigantisch in de weg zitten als die windturbines komen. Gelukkig valt dat tot nu toe mee.”
Cor vertelt verder over de overlast door technische gebreken bij de windturbines: “Een van de windturbines voor mijn huis heeft helemaal in brand gestaan aan de binnenkant, een andere heeft bijna in brand gestaan en elke dag staan er wel één of twee stil voor onderhoud. Als ik dan buiten sta, hoor ik dat er een soort ratelend, knakkend geluid uit komt. Het lijkt iets met de tandwielen te zijn. In een dorp verderop horen ze hetzelfde.”
Weerstand
“Mijn weerstand komt ook door het hele toneelstuk eromheen. De leugens, het bedrog en het mensen manipuleren en indoctrineren, om die dingen er maar doorheen te krijgen. Mijn drijfveren zijn integriteit, vertrouwen en respect. Al deze drie zijn bij mij beschadigd door de overheid. En ik ben een vechter, ik laat niet meer los. Ik wil mijzelf later in de spiegel kunnen aankijken met de gedachte dat ik er alles aan gedaan heb om het onrecht weg te halen. Daarom ben ik ook niet verhuisd en ga ik door.“
800 klachten
Cor heeft inmiddels een schaduwboekhouding opgezet voor de klachten uit de regio richting de overheden. “Ik heb van 2021 tot aan nu 800 officieel geregistreerde klachten binnen gekregen, allemaal uit de twee gemeenten waar hier de windturbines staan. Er wordt niets met deze klachten gedaan door onze lokale overheid en om die reden heeft Dorpsbelangen nog een procedure lopen bij de Raad van State over de handhaving van de overlast. Als Platform Storm hebben we ook nog een procedure lopen waarop nog een uitspraak van de Raad van State moet komen over het al dan niet intrekken van de vergunningen.”
Subsidie of spiegeltje en kraaltjes
Op de vraag aan Cor of hij een idee heeft waarom er in een windluw gebied als dit windturbines zijn gebouwd, antwoordt Cor: “Het heeft allemaal met één ding te maken en dat is het schuiven van geld. Dat is de bedoeling. Want als je kijkt naar windenergie of zonne-energie en wat voor rendement dat heeft, dan kan dat zonder subsidie niet bestaan. Als de initiatiefnemers hier bij mij in de regio geen subsidie krijgen, gegarandeerd 20 procent inkomsten, dan stappen ze er niet in. We zitten hier inderdaad in een windluw gebied. De keuze om hier windturbines te plaatsen, heeft allemaal te maken met de verleende subsidie. Ook al draaien ze niet, toch krijgt de initiatiefnemer nog geld van de overheid. En wij worden afgekocht met spiegeltjes en kraaltjes.”
Door Bert Weteringe
Foto’s: MKFotografie
Over de windturbines
| Locatie windturbines | Gasselternijveenschemond, Drenthe |
| Tiphoogte | 214 meter |
| Aantal windturbines | 45 |
| Bouwjaar | 2021 |
| Afstand van de omwonende tot de windturbine(s) | 980 meter |
| Websites | drentsemondenoostermoer.nl |