Brief van Kees Pieters (Nederwind) verstuurd aan alle gemeenten in Nederland

Uitspraak Raad van State inzake windturbines: Wanneer bent u als gemeente in overtreding en aansprakelijk?

Geachte gemeenteraadsleden,

1. Uitspraak Raad van State op 30 juni jl. inzake gevolgen Nevele arrest Europees Hof

In lijn met ons bericht van twee weken geleden heeft de Raad van State op 30 juni jl. (ECLI:NL:RVS:2021:1395) uitgesproken, dat het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet als basis mogen dienen voor het vergunnen van windturbines. Dit naar aanleiding van de uitspraak van het Europees Hof in de zaak Nevele op 25 juni 2020 (ECLI:EU:2020:503). 

U ontving een jaar lang informatie vanuit het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat waarin werd gesteld dat de uitspraak van het Europees Hof geen betrekking had op Nederland. De uitspraak van de Raad van State van 30 juni jl. maakt duidelijk, d at deze informatie vanuit het Ministerie onjuist was.

Wat betekent de uitspraak van de Raad van State voor u als bestuurder van uw gemeente? Wanneer bent u in overtreding? Waarvoor bent u aansprakelijk?

Dit bericht geeft antwoorden op deze vragen.

2. Nieuwe vergunningen voor windturbines

Op basis van het huidige Activiteitenbesluit en de huidige Activiteitenregeling mogen geen windturbines meer worden vergund.

Weliswaar mag een gemeente eigen normen stellen, maar die eigen normen moeten op hun beurt uiteraard voldoen aan Europese regelgeving.

De staatssecretaris van Klimaat D. Yeşilgöz-Zegerius heeft in een brief aan de Tweede Kamer (zie Kamerbrief) aangegeven, dat het proces van het opstellen en toetsen van nieuwe normen 1,5 tot 2 jaar gaat duren. Het zal niet gemakkelijk zijn voor u als gemeente om dit proces sneller te doorlopen. 

Gaat u er dus vanuit dat nieuwe windturbine plannen gedurende 1,5 tot 2 jaar geen doorgang kunnen vinden.

Gaat u er bovendien vanuit, dat de na deze periode nieuw vast te stellen normen aanzienlijk strenger zullen zijn dan de huidige.

Mocht u toch vergunningen verlenen voor de bouw en exploitatie van windturbines dan bent u als gemeente in overtreding en aansprakelijk voor welzijns-, medische en financiële schade van omwonenden. 

3. Bestaande vergunningen voor windturbines

De staatssecretaris van Klimaat D. Yeşilgöz-Zegerius heeft de Tweede Kamer in een schrijven laten weten dat de uitspraak van de Raad van State geen gevolgen heeft voor bestaande vergunningen voor windturbines (de brief is bijgevoegd als bijlage). Deze informatie is pertinent onjuist. Omdat u het afgelopen jaar ook al foutieve informatie heeft ontvangen van het Ministerie is hier sprake van een patroon. 

De werkelijke situatie is de volgende:

  1. De Raad van State heeft op 30 juni jl. (ECLI:NL:RVS:2021:1395) uitgesproken, dat vergunningen voor windturbines, die zijn verleend op basis van het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling, onrechtmatig zijn verleend.
  2. Het Europees Hof heeft op 25 juni 2020 in de zaak Nevele (ECLI:EU:2020:503), die dus werking heeft in alle landen van de Europese Unie, uitgesproken, dat bestuurders al het mogelijke moeten doen om de gevolgen van onrechtmatig verleende vergunningen ongedaan te maken.

Op u, als bestuurders van uw gemeente, rust dus de wettelijke plicht om al het mogelijke te doen om de gevolgen van reeds verleende, en dus onrechtmatige, vergunningen voor windturbines in uw gemeente ongedaan te maken.

Dat betekent in ieder geval dat u bestaande vergunningen voor windturbines moet intrekken en de windturbines moeten worden stilgezet.

Als u hier niet toe besluit bent u als gemeente nalatig voor de wet, bent u in overtreding en bent u aansprakelijk voor welzijns-, medische en financiële schade van omwonenden. 

Kees Pieters is actief bij NederWind (nederwind.nl), een netwerk van honderd organisaties die zich verzetten tegen wind op land.