Hoe onvoorspelbaar de wereld toch is. Een aantal alumni van de TU Delft opent eind november een petitie tegen het eredoctoraat van Frans Timmermans aan de TU Delft. De petitie wordt door enkele duizenden mensen ondertekend. Een aantal alumni begint ook brieven te schrijven aan de TU. Dan opeens komt er hulp uit onverwachte hoek. Het AD publiceert eind december een artikel waarin een aantal van de initiatiefnemers aan het woord komen:

Zo’n dertig alumni (afgestudeerden) van de universiteit schreven rector magnificus Tim van der Hagen de afgelopen weken brieven om hem op andere gedachten te brengen. ‘Timmermans is geen wetenschapper, hij is een geslepen politicus’, pende de afgestudeerde TU’er Egbert de Beyer op. ‘Mocht u Frans Timmermans daadwerkelijk een eredoctoraat geven, zal ik uit protest afstand doen van mijn diploma en u vragen mij van uw lijst van afgestudeerde ingenieurs te schrappen.’

Dan meent de NOS blijkbaar dat het ook niet kan achterblijven. Gisteren verscheen er een artikel online met als kop “Petitie tegen uitreiking eredoctoraat Timmermans ruim 8000 keer ondertekend”. Het stuk laat initiatiefnemer Jan Asselbergs aan het woord:

De initiatiefnemer van de petitie, ingenieur Jan Asselbergs, is verbolgen met het besluit om aan de politicus een eredoctoraat uit te reiken. “De TU Delft verliest hiermee volledig haar geloofwaardigheid als wetenschapsinstituut”, zegt hij tegen Omroep West.

Dan opeens gaat het hard. Want binnen een dag is het aantal van 8000 bijna verdubbeld tot ruim 15.000. Hier zal de TU toch niet op gerekend hebben. Dat er vanuit de eigen gelederen (alumni) zoveel weerstand zou zijn tegen de benoeming.

Guus Berkhout, emeritus hoogleraar TU Delft en oud lid van het College van Bestuur, stuurde gisteren een open brief naar rector magnificus Tim van der Hagen in een ultieme poging om hem op andere gedachten te brengen. De kans dat de TU haar beslissing zal terugdraaien is miniem natuurlijk, maar het is goed om te zien dat er in de maatschappij groeiende weerstand is tegen de politisering van universiteiten. Hieronder de brief van Berkhout:

Open Nieuwjaarsbrief van Guus Berkhout (president van CLINTEL) aan de Rector van de TU Delft

Den Haag, 1 januari, 2022

Geachte collega van der Hagen,

Als oud-student, oud-promovendus, oud-hoogleraar, oud-lid College van Bestuur van de TU-Delft – en tevens actief lid van de KNAW – richt ik mij op de eerste dag van het nieuwe jaar tot jou. 

Wetenschappelijke organisaties dienen de maatschappij door nieuwe wetenschappelijke kennis te bevorderen, te creëren en door te geven via onderzoek en onderwijs. Vandaag de dag zijn kwaliteitsuniversiteiten een unieke bron van welvaart geworden in de regio waar zij gevestigd zijn. Hoe hoger het bereikte wetenschappelijke niveau, hoe groter de bijdrage aan de welvaart. 

Universiteiten moeten daarom te allen tijde topkwaliteit bevorderen. Dit betekent dat zij geen genoegen moeten nemen met volgzaamheid, maar moeten streven naar leiderschap op hun beste wetenschappelijke gebieden. Het betekent ook dat universiteiten gemeenschappen moeten zijn zonder ideologische en politieke doeleinden. En bovenal, aan de universiteiten moeten de beginselen van vrijheid van meningsuiting en vrijheid van onderzoek in géén geval onderhandelbaar zijn! 

De geschiedenis laat zien dat juist dwarsdenkers zorgen voor wetenschappelijke vooruitgang. Die wetenschappelijke ‘rebellen’ moeten dus alle vrijheid krijgen het bestaande ter discussie te stellen en nieuwe inzichten naar voren te brengen, met als doel dichter bij de waarheid te komen. Universiteiten moeten deze creatieve wetenschappers koesteren. Immers, consensus in de wetenschap betekent het einde van vooruitgang.

Hoe anders is dat in de politiek. De politiek gaat niet over waarheid, maar over macht. In de meest gunstige situatie wordt die macht democratisch verkregen. Wie de meeste stemmen weet te verzamelen, komt aan de macht. Met politieke rebellen loopt het slecht af, zo weten we. Waarheidsvinding heeft dus helemaal niets te maken met wat de politieke meerderheid wil. Elke universiteit moet zich derhalve ver houden van de politiek.

Kortom, waarheidsvinding (argumentum ad verecundiam) en machtsverzameling (argumentum ad populum) passen totaal niet bij elkaar. Nog erger, die zitten elkaar dwars. De conclusie is dan ook dat Colleges van Bestuur geen parlementje moeten spelen in hun universitaire bestuurskamer.

Het voorgaande brengt mij bij het eredoctoraat dat jij gaat verlenen aan Frans Timmermans. Deze politicus heeft in het verleden zo’n beetje alles gedaan om de wetenschap te misbruiken. Hij deed dat door waarheidsvinding gelijk te stellen met politieke meerderheidsvorming. Dat heeft geleid tot het verheerlijken van een klimaattheorie die niet overeenkomt met wat we in de natuur waarnemen – dus wetenschappelijk onjuist is – en die heeft geleid tot de invoering van een klimaatbeleid dat Europa in een energiecrisis heeft gestort. En die energiecrisis betekent dat Europa in een negatieve sociaaleconomische spiraal is terechtgekomen. Over welke maatschappelijke verdiensten heb je het eigenlijk?

Collega van der Hagen, ik nodig je uit naar dit historische interview met Frans Timmermans te kijken en te luisteren:

Toen was al duidelijk dat Timmermans van plan was de wetenschap voor eigen politiek gewin te misbruiken. De afgelopen tien jaar hebben dat alleen maar bevestigd. En de consensus wetenschap heeft daaraan meegedaan. De TU Delft ging daar als ‘klimaatuniversiteit’ vierkant achter staan. Nu een eredoctoraat aan deze man verlenen?

Tot slot, ik herhaal, Frans Timmermans heeft met zijn klimaatbeleid Europa in een energiecrisis gestort met grote sociaaleconomische gevolgen. Kijk naar de feiten! Ik verzoek je dan ook met klem deze man geen eredoctoraat te verlenen. De TU Delft zal de geschiedenis ingaan als de technische universiteit die – onder jouw leiding – het destructieve klimaatbeleid van deze politicus wetenschappelijk heeft gesteund en vervolgens zelfs heeft geëerd met een eredoctoraat. 

Collega van der Hagen, begin het nieuwe jaar goed en toon lef door op je schreden terug te keren. Verleen geen eredoctoraat aan deze politicus. Het kan nog!

Met collegiale groet,

Guus Berkhout
Student van 1962 -1967
Cum laude gepromoveerd in 1971
Hoogleraar 1976 – 2016
Lid College van Bestuur 1997 – 2001
Lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) vanaf 1990