Een halve eeuw klinken voorspellingen dat mens en aarde ten dode zijn opgeschreven als er niet snel en drastisch wordt ingegrepen. Bjørn Lomborg relativeert de ’absurde waarschuwingen’. „Ze hadden het allemaal bij het verkeerde eind omdat ze de grootste hulpbron over het hoofd zagen: menselijk vernuft.”

„De recente VN-klimaattop in Glasgow werd voorspelbaar gebrandmerkt als onze ’laatste kans’ om de ’de mensheid te redden’. Kunstmatige deadlines stellen om aandacht te krijgen is een van de meest voorkomende milieutactieken, maar de apocalyptische boodschap is volkomen verkeerd en leidt tot paniek en slecht beleid.

In 1989 verklaarde het hoofd van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties dat we slechts drie jaar hadden om de klimaatstrijd te winnen of te verliezen. In 1982 voorspelde de VN een planetaire ’verwoesting zo compleet, zo onomkeerbaar als een nucleaire holocaust’ tegen het jaar 2000. Op de eerste VN-milieutop in Stockholm in 1972 waarschuwde de organisator dat de wereld slechts tien jaar had om een catastrofe te voorkomen. Datzelfde jaar voorspelde het rapport Grenzen aan de groei dat de meeste natuurlijke hulpbronnen binnen enkele decennia zouden opraken, terwijl vervuiling de mensheid zou overweldigen.

Absurd
Ze hadden het allemaal bij het verkeerde eind omdat ze de grootste hulpbron van allemaal over het hoofd zagen: menselijk vernuft. We verbruiken niet alleen middelen; we innoveren slimmere manieren om hulpbronnen meer beschikbaar te maken, terwijl betere technologie veel van de meest hardnekkige vervuilingsproblemen oplost. Dit is de reden waarom de luchtvervuiling in rijke landen al decennialang afneemt.

In de echte wereld zullen steeds rijkere landen zich aanpassen

Toch lezen we vaak absurde waarschuwingen, zoals de bewering dat tegen 2100 187 miljoen mensen zouden kunnen verdrinken door de zeespiegelstijging, die ervan uitgaan dat geen enkel land een zeewering zal bouwen. In de echte wereld zullen steeds rijkere landen zich aanpassen en hun burgers beter beschermen.

Dr. Bjørn Lomborg (foto: Radek Cihla)

Deze ongefundeerde angsten hebben gevolgen voor de echte wereld. Een academische studie van jonge mensen over de hele wereld wees uit dat de meesten lijden aan ’eco-angst’. Twee derde is bang en verdrietig, terwijl bijna de helft zegt dat hun zorgen hun dagelijks leven beïnvloeden. Het is onverantwoord om jongeren bang te maken als het VN-Klimaatpanel constateert dat, zelfs als we niets doen om de klimaatverandering te matigen, de impact tegen het einde van de eeuw een vermindering van een gemiddelde inkomensstijging van 450 procent naar 438 procent zal zijn.

Adaptatie
Paniek is bovendien een slechte raadgever. Terwijl activistische politici in de rijke wereld subsidies pompen in dure ijdelheidsprojecten als elektrische auto’s en zonne- en windenergie, constateert de VN dat ze geen daadwerkelijke impact kunnen vaststellen op de uitstoot. Ondanks hun grootse uitspraken over het redden van de wereld, komt 78 procent van de energie van rijke landen nog steeds uit fossiele brandstoffen. En ontwikkelingslanden – waarvan de uitstoot in de rest van deze eeuw het belangrijkst is – kunnen het zich niet veroorloven om op dezelfde manier biljoenen uit te geven aan ineffectief klimaatbeleid om hun bevolking te helpen aan armoede te ontsnappen.

We hebben een slimmere aanpak nodig die niet iedereen afschrikt

Vijftig jaar paniek heeft duidelijk de klimaatverandering niet opgelost. We hebben een slimmere aanpak nodig die niet iedereen afschrikt en focust op realistische oplossingen als adaptatie en innovatie. Aanpassing zal niet alle kosten van klimaatverandering doen verdwijnen, maar zal deze wel drastisch verminderen. En door de innovatie te financieren die nodig is om schone energie uiteindelijk goedkoper te maken dan fossiele brandstoffen, kunnen we iedereen – ook ontwikkelingslanden – duurzaam vergroenen.”

Photo: Emil Jupin

Bjørn Lomborg
Dr. Bjørn Lomborg is de president van het Copenhagen Consensus Center en visiting fellow van het aan Stanford University verbonden Hoover Instituut. Het Copenhagen Consensus Center is een denktank waar nagedacht wordt hoe je het slimste ‘goed kunt doen’ voor de wereld. Voor dit werk werd Lomborg door TIME Magazine uitgeroepen tot een van de 100 meest invloedrijke mensen ter wereld. Hij heeft meerdere boeken gepubliceerd waaronder “False Alarm: How Climate Change Panic Costs Us Trillions, Hurts the Poor, and Fails to Fix the Planet”, “The Skeptical Environmentalist”, “Cool It”, “How to Spend $75 Billion to Make the World a Better Place”, “The Nobel Laureates’ Guide to the Smartest Targets for the World 2016-2030” en “Prioritizing Development: A Cost Benefit Analysis of the UN’s SDGs”. Voor meer info zie Lomborg.com.