Bron Shutterstock

Oorspronkelijk gepubliceerd op OpinieZ.com

Wopke Hoekstra, de stem van de EU op de net beëindigde klimaatconferentie COP28, vindt dat er een ‘historische overwinning’ is behaald. Maar klimaatalarmist Al Gore noemde deze top een volledige mislukking en hij heeft vanuit zijn perspectief gelijk. Het beoogde uitfaseren van fossiel is niet in de slottekst opgenomen en verder wordt elk land toegestaan om ’transitiebrandstoffen’ te (blijven) gebruiken. Bovendien is kernenergie gelijkgesteld aan energie uit zon en wind. Maar met alle klimaatextremisten en activistische rechters blijft het oppassen geblazen, schrijft Ferdinand Meeus.

COP staat voor Conference Of the Parties. Dat zijn  ongeveer tweehonderd landen die in 1992 in Rio de Janeiro het Raamakkoord van de United Nations Framework Convention Climate Change (UNFCCC) hebben ondertekend om “de gevaarlijke opwarming van de aarde tegen te gaan”. Ze vergaderen jaarlijks om te bespreken hoe het staat met het klimaat en hoe het nu verder moet met hun missie om de planeet te redden. Dit jaar was het vergadering nr. 28 in Dubai.

Sinds 1992 wordt er alleen gesproken over het verminderen van CO2-uitstoot. Het dogma dat menselijke CO2-uitstoot de oorzaak is van de opwarming is uitgangspunt. Dat de opwarming gevaarlijk is, wordt ook niet ter discussie gesteld. Dat de metingen – zoals vermeld in laatste IPCC-rapport AR6 – duidelijk geen toename vaststellen van gevaarlijke weerextremen, zoals overstromingen, droogtes en orkanen, komt ook niet ter sprake. Toch steunen de COP-vergaderingen op de wetenschappelijke rapporten van het VN Klimaatpanel IPCC.

Geen fossiele “phase-out”
Van 30 november tot de vroege morgen van 13 december werd vergaderd en woord voor woord onderhandeld over de slottekst. Het ging er vooral om het woord phase-out voor de fossiele brandstoffen steenkool, olie en gas in de tekst te krijgen. Dat is niet gelukt, omdat de oliestaten, maar ook China, India en Afrikaanse landen hun veto uitspraken. Daarom heeft het bereikte “compromis” het alleen over de belofte om de CO2-emissies te verminderen door een energietransitie te plannen voor fossiele brandstoffen: tegen 2050 moet net-zero worden bereikt ‘in lijn met de wetenschap’.

Er zijn geen verplichtingen en sancties afgesproken voor de landen die zich in hun plannen niet aan de net-zero doelstelling houden. Elk land mag namelijk zelf beslissen wat het doet, rekening houdend met de specifieke situatie van dat land. Elk land moet een plan indienen dat wordt besproken tijdens de jaarlijkse COP-vergaderingen.

Hoekstra
Maar de nieuwe EU-klimaatpaus Wopke Hoekstra – de verdediger van de phase-out positie van de groene EU-klimaatextremisten – claimde echter alsnog dat op COP 28 een “historische” overwinning was behaald. Iets met Orwelliaanse hersenkronkels? Hij kan in ieder geval alvast zijn tickets en hotels boeken voor COP29 volgend jaar in Azerbeidzjan. In tegenstelling tot Hoekstra heeft klimaatalarmist en voormalig vicepresident van de VS Al Gore het wel goed begrepen: in zijn ogen en voor zijn groene business-model is COP28 uitgelopen op een volledige mislukking.

Veel gepraat
COP28 levert dus eigenlijk hetzelfde op als alle 27 voorgaande vergaderingen: veel woorden en weinig concrete afspraken. Dat had natuurlijk ook gekund in een zoom-meeting in plaats van een recordaantal van 100.000 politici, ambtenaren, wetenschappers en activisten (en 400.000 bezoekers!) naar Dubai over te vliegen en twee weken te laten confereren. Het bijeenbrengen van dit astronomische aantal mensen was eigenlijk het enige echte succes van COP28. De temperatuur en weercondities waren ideaal gekozen voor de tijd van het jaar in Dubai. Overal ronkten de airco’s en er was een overdekte skipiste voor de perfecte sneeuwbelevenis.

‘Transitioning away’
De belangrijkste zin in de COP28-slottekst is: “Transitioning away from fossil fuels, in a just, orderly and equitable manner, accelerating action in this critical decade, so as tot achieve net zero by 2050 in keeping with the science”. Wat het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen betreft: het wordt geen phase-out, geen phase-down, maar transitioning away. De woorden “just, orderly and equitable..” betekenen in gewone mensentaal dat er geen haast is met de transitie en de ontwikkelingslanden klimaatgeld krijgen om te helpen bij de transitie.

Er is ook een verklaring over het gebruik van “transitie-brandstoffen”. Deze moeten een rol spelen in het vergemakkelijken van de energietransitie en het veiligstellen van de energiebehoefte . Er staat  verder geen definitie of uitleg over wat die transitie-brandstoffen precies zijn. Elk land kan dat zelf invullen naar gelang de specifieke lokale situatie. Voor Europa kan dit gas zijn, voor China, India en Afrika kan dit steenkool zijn. Het is namelijk een tijdelijke energiebron om de transitie mogelijk te maken, zonder dat de noodzakelijke energiebevoorrading in het gedrang komt.

Nog iets wat mij opviel is dat nergens in de tekst maatregelen worden opgesomd om de emissies van vliegverkeer te verminderen. Tja. Er was wel een paviljoen in Dubai om de deelnemers te informeren over hoe het best op een verantwoordelijke en duurzame manier te varen met hun privé-jachten van meer dan $ 100 miljoen.

Grotten
De voorzitter van COP28, Sultan dr. Al Jaber, is een man met zowel een technische als business-opleiding die de baas is van de nationale oliemaatschappij van Dubai. In een eerlijk, niet-diplomatiek moment zei hij in een interview dat dat hele gedoe over net-zero niet steunde op de wetenschap en dat men zonder fossiele brandstoffen beter in grotten kan gaan wonen. Heerlijk. De man heeft gelijk en zijn “openbaring” heeft vele deelnemers wakker geschud. Veel landen zijn immers angstig in alle stilte op zoek naar olie- of gasleveranciers om hun economie en de verwarming te laten draaien in de komende winters. Met zon en wind gaat dat immers nooit lukken.

Geld, geld en nog eens geld
De echte reden waarom ontwikkelingslanden zo massaal aanwezig zijn op de jaarlijkse COP-vergaderingen is geld, geld en nog eens geld. Vanaf het begin in 1992 wordt elk jaar betoogd dat de rijke landen de landen in ontwikkeling moeten helpen bij hun klimaat- en transitieplannen. De slottekst heeft het over astronomische bedragen van wel $ 5,8 tot $ 5,9 biljoen dollar die rijke landen moeten ophoesten om ontwikkelingslanden te helpen.

Klimaatfonds
Maar dat is blijkbaar nog niet genoeg. De ontwikkelingslanden hebben het voor elkaar gekregen om nog een apart klimaatfonds in het leven te roepen om de geleden en toekomstige klimaatschade te laten vergoeden door de rijke landen. Want de rijke landen hebben een historische schuld. De term “klimaatrechtvaardigheid” is dan ook zeer populair bij ontwikkelingslanden. Het argument is dat de landen in ontwikkeling klimaatschade ondervinden door de historische uitstoot van de rijke landen en dus zelf geen schuld hebben.

Gelukkig is de tekst over dit nieuwe klimaatfonds onder de kop Damage and Loss zo geschreven, dat er geen juridische schuldbekentenis aan is verbonden en dat de financiële bijdragen vrijwillig zijn. Maar met activistische rechters weet je nooit welke richting dit op kan gaan. Het is opmerkelijk dat demissionair premier Mark Rutte meteen vijftien miljoen euro heeft gestort in dit pas opgerichte klimaatfonds. Waarom toch altijd zo vrijgevig zijn? Kan dat geld niet beter elders worden besteed?

China zet in op steenkool
Ook China kan in principe gebruik maken van dit nieuwe klimaatfonds, omdat China nog steeds op de in 1992 opgestelde UNFCC-lijst van ontwikkelingslanden staat. Deze hete aardappel wordt steeds doorgeschoven. China ziet steenkool als “transitie”-energiebron. Het land heeft van alle COP-deelnemers veruit de hoogste uitstoot van CO2 en is niet van plan om daar veel aan te veranderen.

De vaagheid en wolligheid van de slottekst dat landen gebruik kunnen maken van “transitie”-energiebronnen, zonder een definitie van wat die bronnen zijn, geeft China en India een vrijgeleide om steenkool te blijven stoken om hun economie verder te ontwikkelen. Wat beide landen ook deden, doen en zullen blijven doen zonder die COP-teksten. China plant namelijk een record aantal nieuwe steenkoolcentrales. Steenkool is betrouwbare en goedkope energie om de economische groei te ondersteunen en om meer welvaart te brengen. Ook India kiest voor steenkool.

Goed nieuws: kernenergie mag weer!
Voor de eerste keer wordt in een COP-tekst kernenergie zwart op wit vermeld als gelijkwaardig aan andere zero-emissie energiebronnen, zoals hernieuwbare energie uit zon en wind. Dit is baanbrekend en belangrijk voor alle EU-landen die nu volop voor kernenergie kunnen gaan in plaats van voor zon en wind, zonder last te hebben van de Green Deal regel-waanzin.

De EU wil dat de verplichte Klimaat- en energieplannen van de lidstaten worden aangepast aan de afspraken van COP28. Dus laten we allemaal goed blijven opletten. Want de klimaatlobby zal met de hulp van activistische rechters proberen allerlei juridische spitsvondigheden aan te dragen om de overheid toch te dwingen burgers op te zadelen met allerlei groene maatregelen tegen hoge kosten.

Auteur

Ferdinand Meeus

Doctor in de wetenschappen (chemie, fotofysica, fotochemie)

IPCC expert reviewer AR6.