The way we talk to our children becomes their inner voice – Peggy O’Mara
De wereld gaat ten onder aan door de mens veroorzaakte klimaatverandering en we hebben nog maar tien jaar om de planeet te redden. Deze boodschap verkondigt museum Geofort in Herwijnen aan hun vaak jeugdige, nietsvermoedende bezoekers. Alleen als we vol inzetten op wind- en zonne-energie en andere ‘duurzame’ energiebronnen, is deze ramp binnen tien jaar nog af te wenden, predikt het museum. Clintel nam polshoogte.
Danielle van Wallinga
Welke toekomst kies jij? Een groene wereld met een fijn klimaat, schone lucht en veel dieren, of een toekomst vol droogte, hitte, vieze lucht, ontbossing en zonder vis? Deze retorische vraag krijgen bezoekers voorgelegd in het museum. Een groene ruimte met planten wacht op de mensen die voor de eerste optie gaan, inclusief een groen scherm waar je je toekomstbeeld kunt kiezen en een grote foto van klimaatactiviste Greta Thunberg met een quote waarmee ze wereldleiders toesprak: “Onze wereldleiders stelen de toekomst van de kinderen en zijn niet volwassen genoeg om de waarheid te vertellen.”
Hoeveel waarheid het museum zelf uitdraagt ten aanzien van het klimaat, is zeer te betwijfelen. In een ander gedeelte van het museum draagt een groot bord de onheilspellende boodschap dat de komende tien jaar de belangrijkste in de menselijke geschiedenis zullen zijn. “Het is onze laatste kans om van koers te veranderen en duurzaam te gaan leven met tien miljard mensen. Via het programma Earthshot moeten we al onze krachten inzetten om de planeet aarde te redden.” Het zou een vergelijkbare prestatie zijn als het op de maan zetten van de eerste mens in 1969. Het hele museum ademt de boodschap uit: CO2 is de vijand, de uitstoot moet omlaag om de natuur te beschermen en de mens is de grote boosdoener, die ALTIJD al zorgde voor verstoring van de omgeving. Van de Romeinen die loodvervuiling veroorzaakten tot Vikingen die alle bomen kapten op IJsland, scheepvaarders die dodo’s doodden en de industrie die zorgt voor luchtvervuiling door steenkool. Terloops wordt opgemerkt dat we ook wel met heel veel mensen op aarde zijn: 7,8 miljard (inmiddels trouwens 8,0 miljard).
Kinderen worden spelenderwijs geprogrammeerd met het gewenste toekomstscenario, waarbij fossiele brandstoffen verdwijnen als energiebron en zelfs helemaal verboden worden in 2050. Fietsend kan energie worden opgewekt – “je kunt wel wat minder hard fietsen, want we hebben zonnepanelen”, stelde een moeder haar zoon gerust”- en bij het spelen van de game minecraft kan een virtueel eiland op een stabiele en ‘duurzame’ manier worden voorzien van energie, waarbij afvalverbrandingscentrales, aardwarmte, windmolens en zonnepanelen als alternatieve opwekkers gelden.
Dat noch het doembeeld van een aarde die het einde nabij is en onze redding nodig heeft, noch het scenario van CO2 als grote vervuiler op waarheid berust, lijkt het museum niet te deren. Evenmin als de windmolens die absoluut geen duurzaam alternatief zijn, en zelfs ingrijpend negatieve effecten hebben op natuur, mens en leefomgeving, zoals recent beschreven in het boek Windhandel van vliegtuigbouwkundig ingenieur en specialist lichtgewicht materialen Bert Weteringe. Het gepropageerde idee van een verbod op fossiele brandstoffen doet de wereld evenmin goed. Zo leidt ‘van het gas af’ niet aantoonbaar tot minder CO2-uitstoot en zijn de alternatieven niet toereikend, zoals in de grafiek hieronder te zien is. Betaalbaar is het ook al niet altijd, bijvoorbeeld omdat eigenaars van zonnepanelen in sommige gevallen moeten gaan betalen voor het terugleveren van hun stroom.
Je hoeft niet ver te zoeken waar de klimaatpropaganda van Geofort vandaan komt. In het comité van aanbeveling zetelt Ed Nijpels, ex VVD-politicus die nu kwartiermaker klimaattafel op Bonaire is en fervent aanhanger van de klimaatreligie.
Ook schrijver, oud-politicus en natuurkundige Jan Terlouw is lid van het comité van aanbeveling en strijdt al 50 jaar ‘voor het klimaat’. Het roer ten aanzien van het klimaat moet dringend om vindt hij, “het gaat om het voortbestaan van de mensheid.”
Geofort werkt veel samen met de academische wereld. De universiteiten die betrokken zijn bij het museum, dat in 2016 werd uitgeroepen tot beste museum voor kinderen, zijn onder meer Wageningen Universiteit, Universiteit Utrecht en de TU Delft. Deze laatste instelling is een van de velen die volop in het klimaatalarmisme meegaat. De TU verleende ‘klimaatpaus’ Frans Timmermans van de megalomane green deal in 2022 zelfs een eredoctoraat, wat op veel weerstand stuitte.
“De manier waarop we tegen kinderen praten, wordt hun innerlijke stem” is wellicht een toepasselijke uitspraak (van de journaliste en schrijfster Peggy O’Mara), over de impact van de manier waarop musea als Geofort Nederlandse kinderen van informatie voorziet. De wellicht retorische vraag voor opvoeders, onderwijzers, musea en andere betrokkenen: willen we kinderen al vroeg klimaatalarmisme, een redderssyndroom en een permanent schuldgevoel bijbrengen op basis van aannames, of hoop en vertrouwen bieden en hun creativiteit aanspreken om samen een zo mooi mogelijke wereld te creëren voor nu en de toekomst?