Krachtig pleidooi voor ‘Nucleaire Renaissance’

In de Green Deal van Frans Timmermans is geen plaats voor kernenergie. Volkomen ten onrechte, is de conclusie van het rapport Road to EU Climate Neutrality in 2050.

Initiatiefnemer van het rapport is Europarlementariër  Rob Roos (JA21), samen met een Tsjechische collega. De peer reviewed publicatie trekt een vergelijking tussen het gebruik van zon- en windenergie aan de ene kant en kernenergie aan de andere kant, in zowel Nederland als Tsjechië.

Maar het rapport begint met een fikse algemene relativering. Zelfs áls de EU zijn verregaande ambitie van klimaatneutraliteit in 2050 waar zou maken, zal daar qua wereldtemperatuur (bijna) niets van te merken zijn. De wereldwijde temperatuur zou er in 2050 tussen de 0,02 en 0,06 graden lager door worden. En voor 2100 wordt dit geschat op 0,05 tot 0,15 graden. Het aandeel van de EU in de totale CO₂-uitstoot ligt immers al enkele jaren onder de 10 procent. Tel daar nog bij op dat landen als China en India flink aan het stijgen zijn in hun CO₂-emissies, en de inspanningen van de EU worden (op wereldschaal) nog futieler.

Los daarvan is de kans dat de EU klimaatneutraliteit haalt in 2050, bepaald niet groot, vervolgt het rapport. Wil de EU tegen 2050 nuluitstoot bereiken, dan moet ze de jaarlijkse groei van hernieuwbare energiebronnen als zon en wind, met een factor 4 verhogen, ervan uitgaand dat de vraag naar energie jaarlijks met 0,7 procent daalt. Bovendien zijn de noodzakelijke technologieën (zoals energieopslag, via bijvoorbeeld waterstof) nog lang niet klaar voor grootschalige toepassing. Een kansloze missie kortom.

‘De kans dat de EU-ambitie op een mislukking uitdraait, is levensgroot en in dat licht is het aan te bevelen te kiezen voor zogenoemde no regret-oplossingen’, zegt samensteller van het rapport dr. Lucas Bergkamp. ‘Dat zijn technologieën die gunstig zijn, nog los van hun invloed op het wereldwijde klimaat.’ Bij zon en wind zouden er zeker regrets komen volgens Bergkamp, ‘niet in het minst doordat je halve land in 2050 vol zou staan met windmolens en zonnepanelen.’

Want in die orde van grootte zou je uitkomen als je de volledige energietransitie zou willen realiseren door de inzet van zon en wind, zo rekent het rapport voor. Kernenergie kent dit enorme ruimtebeslag niet. De vermogensdichtheid (dus per km²) van kernenergie is minstens 150 tot 500 keer hoger dan die van wind -en zonne-energie. ‘En dat is nog een heel voorzichtige schatting.’

Een andere mogelijke regret ligt volgens Bergkamp in de kosten die gepaard gaan met zon en wind. ‘Volgens onze berekeningen is kernenergie in alle scenario’s goedkoper dan zon en wind. En dan rekenen we de integratie- en systeemgerelateerde kosten voor variabele hernieuwbare elektriciteit nog niet eens mee.’

Het rapport maakt hier wel een cruciale aanname. Het gaat er bij deze berekening namelijk vanuit dat het gevoerde beleid neutraal is, dus dat de huidige voordelen die zon en wind genieten in de vorm van stimuleringsmaatregelen er niet zijn. ‘Bij een dergelijk level playing field is kernenergie gewoon goedkoper.’

Niet verrassend is dat ook meteen de belangrijkste aanbeveling in het rapport: creëer een level playing field voor kernenergie. Of dat gebeurt is een politieke kwestie. ‘De voordelen van kernenergie zijn in Tsjechië al erkend’, zegt Bergkamp, ‘maar nog niet door de beleidsmakers op EU-niveau en in Nederland.’