EU-Klimaatcommissaris Frans Timmermans maakte deze week bekend dat de EU de komende tien jaar duizend miljard euro gaat uitgeven aan de Green Deal, het plan om Europa in 2050 CO2-vrij te maken. Hoewel dat bedrag natuurlijk ongrijpbaar hoog is, maakte GroenLinks op haar website al meteen duidelijk dat die 1000 miljard een fractie is van wat uiteindelijk nodig zal zijn. Duizend miljard over tien jaar is ‘slechts’ honderd miljard per jaar en dat gaf de EU de afgelopen jaren ook al bijna uit aan ‘klimaatmaatregelen’. Ja, de maatregelen staan hier tussen aanhalingsteken omdat veel geldstromen gewoon als vanouds naar landbouw gaan, maar dan omgedoopt worden tot klimaatmaatregel (denk aan de productie van biodiesel).
In december, toen de Green Deal gepresenteerd werd, deden er al veel hogere bedragen de ronde, bijvoorbeeld 575 miljard euro per jaar voor de komende twintig jaar, wat dan neerkomt op 11.500 miljard in totaal. Wie daarover moppert krijgt te horen dat het gaat om ‘investeringen’ en niet om ‘kosten’, een discussie die ondergetekende ook voert met het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) aangaande de kosten van ons klimaatakkoord.
Waar het op neer komt is dat geen mens een zinnig woord kan zeggen over de totale kosten van dit megalomane project, ook de EU niet. Laten we in plaats daarvan eens kijken naar het doel – geen CO2-uitstoot meer in 2050 – en wat er bij komt kijken om dat te halen. Op dit moment gebruikt de EU ongeveer 1230 miljoen ton olie-equivalent aan fossiele brandstoffen (steenkool en aardgas zijn daarbij ook omgerekend naar olie-equivalenten).
Hoeveel is nou een miljoen ton olie-equivalent? Volgens deze zeer lezenswaardige analyse van de Amerikaanse onderzoeker Roger Pielke Jr. is een miljoen ton olie even veel als de jaarlijkse productie van 1 kerncentrale met een vermogen van 1,5 gigawatt (onze enige centrale in Borssele heeft een vermogen van ongeveer een derde daarvan, dus 500 megawatt). Heeft u liever wind, dan komt het neer op 1500 windmolens met een vermogen van 2 megawatt. Of toch liever zon, dan gaat het om 14 miljoen zonnepanelen.
Nu kunnen we wat simpele berekeningen maken die duidelijk maken voor welke uitdaging de EU zichzelf geplaatst heeft. We hebben nog 10942 dagen te gaan tot 2050 en om daarin 1230 miljoen ton olie-equivalent weg te werken zullen we dus iedere negen dagen een miljoen ton olie-equivalent moeten vervangen door een CO2-vrij alternatief. Dus iedere negen dagen moet er een kerncentrale geopend worden met een vermogen van 1,5 gigawatt. Week na week na week, totdat er in 2050 1230 kerncentrales staan. Hoeveel kerncentrales staan er op dit moment in de EU? Volgens dit overzicht zijn dat er 128 in 14 van de 28 EU-landen. Alleen in Frankrijk staan er al 53.
Maar 1230 kerncentrales erbij in de komende dertig jaar? Terwijl de EU juist hard bezig is om kernenergie helemaal de nek om te draaien. Deze week werd namelijk ook bekend dat een steunfonds van 100 miljard euro dat gebruikt gaat worden om landen als Polen van hun steenkool af te halen niet gebruikt mag worden om kerncentrales te bouwen.
Windmolens dan? Iedere negen dagen 1500 windmolens erbij terwijl de weerstand ertegen jaar na jaar groeit? In Duitsland werden er vorig jaar ‘slechts’ enkele honderden windmolens bijgebouwd, een dieptepunt sinds het jaar 2000.
Zonnepanelen dan, die zijn razend populair in Nederland. Weet u hoeveel zonnepanelen er nu in Nederland staan? Ongeveer 12 miljoen, dat is al een hele hoop en daar hebben we jaren over gedaan. Voor de Green Deal moeten we echter in de EU iedere negen dagen 14 miljoen nieuwe panelen installeren. Week na week na week.
Je hoeft dus geen visionair te zijn om te weten dat de Green Deal onhaalbaar is. En dan hebben we het nog niet eens gehad over al die fossiele brandstoffen die je iedere negen dagen zal moeten uitfaseren. Want het sluiten van een kolencentrale zoals de Hemwegcentrale in Nederland gaat gepaard met pijn (banenverlies) en kosten.
De vraag is dan ook wat het werkelijke doel is van deze Green Deal.
Deze column verscheen eerder op de website van de nieuwe omroep Ongehoord Nederland.