Door Wim Röst

bron: Shutterstock

António Guterres, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties en woordvoerder voor invloedrijke groeperingen binnen de VN sprak recent de volgende woorden: “The era of global warming has ended; the era of global boiling has arrived”. De reden voor dit soort overdrijvingen is vaak de behoefte aan aandacht, maar angstzaaiende uitspraken kunnen een grote invloed hebben, in het bijzonder wanneer slecht of eenzijdig geïnformeerde mensen bereikt worden.

António Guterres, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties

De Secretaris-Generaal ziet er serieus uit op de video, maar natuurlijk moet hij weten dat oceanen nergens aan het koken zijn en dat dat ook nooit gaat gebeuren. ‘Global boiling’ zou oceanische temperaturen van wereldwijd 100 graden Celsius inhouden. Maar de gemiddelde temperatuur van al het oceaanwater is natuurlijk slechts 4 graden Celsius[1], een verschil van 96 graden. De reden voor die zeer lage temperatuur is het ijskoude diepe water van de oceanen. In de tropen, op een diepte van 1000 meter heeft het oceaanwater geen gemiddelde temperatuur van 6 graden meer en beneden dat niveau zijn de oceanen nog veel kouder. De gemiddelde diepte van de oceanen is 3600 meter. De dunne warme laag aan het oppervlak wordt nergens warmer dan per jaar gemiddeld dertig graden Celsius. Zie deze kaart met de huidige oppervlaktetemperaturen van de oceanen.

H2O
Oceanen hebben hun eigen koelingssysteem gebaseerd op verdamping en vanwege dit systeem van ‘waterkoeling’ overstijgen open oceanen nooit die temperatuur van jaarlijks gemiddeld dertig graden. Het H2O-molecuul en zijn belangrijkste koelingsmechanismen (verdamping, de opstijging van warme en vochtige lucht (convectie), plus de schaduwwerking van tropische bewolking) voorkomen een hogere gemiddelde temperatuur. ‘Dertig graden max’ is eindeloos ver van ‘boiling’; en de reden ervoor is: H2O-koeling.

Dit vraagt om wat meer uitleg.

Volgens het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, is waterdamp, H2O, het belangrijkste broeikasgas in de atmosfeer en verantwoordelijk voor 75% van het aardse broeikaseffect.[2] H2O is ook de belangrijkste koeler van het aardoppervlak: 50% van alle door het oppervlak geabsorbeerde zonne-energie verlaat het oppervlak uitsluitend door verdamping. Verder bepaalt waterdamp ongeveer al het weer: zonder waterdamp zou er zelfs nauwelijks zoiets als ‘het weer’ bestaan. Lage- en hogedrukgebieden, de windrichting en windkracht, bewolking, regen, zonneschijn etc.; alle weersverschijnselen hangen nauw samen met de hoeveelheid waterdamp in de atmosfeer. Verder worden inkomende en uitgaande straling door waterdamp en bewolking dynamisch gereguleerd: bepaald niet iets dat je zo maar mag vergeten.

Regulatie
De hoeveelheid waterdamp hangt hoofdzakelijk af van de temperatuur van het oppervlak: hoe warmer, hoe sterker H2O-oppervlaktekoeling werkt. Maar beneden de 15 graden Celsius (de gemiddelde temperatuur van de aarde) is H2O-oppervlaktekoeling grotendeels uitgeschakeld en wordt deze in toenemende mate vervangen door energieconserverende H2O-gedragingen. Denk hierbij aan lage bewolking boven poolzeeën die koeling door oppervlaktestraling tegenhoudt en die steeds grotere oppervlakken bedekt naarmate het kouder wordt. Bij de polen, de koudste plekken van de aarde, koelen oceanen nauwelijks verder af vanwege de vorming van zee-ijs dat een soort deksel vormt op de oceanen die een verdere afkoeling voorkomt. Op dat zee-ijs vinden we vaak ook nog een laag isolerende sneeuw, ook H2O.

H2O reguleert: het koelt het oceanisch oppervlak zeer sterk zodra de temperaturen richting de dertig graden gaan, maar ‘conserveert’ oceanische warmte bij temperaturen rond het vriespunt. Het H2O-molecuul beschikt over tegengestelde functies en switcht het gebruik van die functies juist wanneer dat gunstig is voor het leven op aarde: koelend wanneer de oceanen te warm worden en omgekeerd, warmtebehoudend wanneer oceanen te koud worden. Vandaar dat de gemiddelde temperatuur van de aarde ergens daar tussenin ligt, zo rond de 15 graden Celsius.

De weer-laag
De meeste regulering van de temperatuur vindt plaats aan het oppervlak en in de atmosfeer net boven het oppervlak: in de weer-laag. Die laag vinden we in de onderste 10-15 km van de atmosfeer. Oppervlaktetemperaturen hangen nauw samen met wat er in die laag gebeurt. Wolken reflecteren zonlicht en voorkomen hierdoor dat het aardoppervlak verwarmd wordt. Waterdamp absorbeert een gedeelte van de zonnestraling nog voordat deze het oppervlak kan bereiken en kan verwarmen. Bijna de helft van het zonlicht dat de buitenkant van de atmosfeer bereikt, haalt nooit het aardoppervlak dank zij de weer-laag. Zonder atmosferisch H2O zou het aardoppervlak geteisterd worden door een dubbele hoeveelheid zonnewarmte. H2O reguleert, H2O koelt.

Maar diezelfde weer-laag speelt ook de belangrijkste rol in het totale broeikaseffect: verwarmend. Als alle andere broeikasgassen uit de atmosfeer verwijderd zouden worden en alleen het broeikasgas waterdamp en de bewolking zouden overblijven, dan zou de atmosfeer nog steeds 80,9% van het huidige broeikaseffect overhouden[3]. En vanwege ‘het constant veranderende weer, varieert de grootte van de H2O-broeikaswarming dagelijks en per seizoen door de voortdurend variërende hoeveelheden waterdamp en bewolking[4]. Deze veranderingen zijn een deel van het dynamische temperatuurregulatie-systeem van Water Aarde. H2O verwarmt, H2O koelt, H2O reguleert en H2O bepaalt ons onvoorspelbare weer.

Ons onvoorspelbare weer bepaalt grotendeels de temperaturen aan het oppervlak. Op haar beurt bepaalt de oppervlaktetemperatuur weer in sterke mate de hoeveelheid waterdamp die vervolgens weer al het weer bepaalt. Tezamen vormen temperatuur en waterdamp een soort ‘ijzeren framewerk’ waarbinnen elk het niveau van de ander bepaalt. Sedert zo’n 4 miljard jaar, al zolang als er oceanen zijn op aarde, zorgen natuurlijke schommelingen in het oceaan-atmosfeer-systeem voor natuurlijke temperatuurvariaties van zo’n 1-2 graden over periodes van een eeuw of meer. ‘Klimaatverandering’ is er altijd geweest, alle paleo-data laten dit ook zien.

Maar nu de vraag: hoe is het mogelijk dat bijna niemand van ons bekend is met de rol van het H2O-molecuul?

Informatie voor beleidsmakers – inclusief de Secretaris-Generaal
Binnen de VN bestaat er een organisatie die alle beleidsmakers informeert over het klimaat, inclusief de Secretaris-Generaal. Die organisatie is het IPCC. Politici en andere beleidsmakers hebben simpelweg niet de tijd om de meer dan 10.000 pagina’s van het laatste IPCC-rapport te lezen. In plaats daarvan worden zij door het IPCC geïnformeerd via samenvattingen die speciaal geschreven zijn voor beleidsmakers, de zogenoemde ‘Summary’s for Policymakers’. De vraag rijst of de Secretaris-Generaal correct geïnformeerd is geweest over de enorme rol van het H2O-molecuul in Weer en Klimaat: het oppervlak verwarmend door het H2O-broeikaseffect, maar óók dynamisch het oppervlak koelend.

Een eenvoudig en zeer objectief onderzoek geeft een duidelijk antwoord op die vraag. Voor acht samenvattingen van de laatste twee IPCC rapporten, AR5 en AR6, is een simpele telling uitgevoerd. Het aantal keren dat de woorden ‘CO2’ en ‘H2O’ zijn genoemd, is geteld om te zien of beide genoemd zijn overeenkomstig hun relatieve belang voor Weer en Klimaat. Teneinde niets over het hoofd te zien, zijn ook de woorden ‘carbon’ en ‘water vapo(u)r’ geteld. Het resultaat wordt getoond in tabel 1.

Tabel 1: Het aantal keren dat CO2 (carbon dioxide) en H2O (water vapor) genoemd zijn in elk van de acht Summary’s for Policymakers van AR5 en AR6. Ook geteld zijn de woorden ‘carbon’ en ‘water vapo(u)r’. WG1 staat voor de Summary van Werk Groep I.

Het resultaat laat zien dat politici (inclusief de Secretaris-Generaal) uitgebreid zijn geïnformeerd over CO2 en ‘carbon’ (1315 keer genoemd), maar in het geheel niet zijn geïnformeerd over de enorme rol die H2O speelt in Weer en Klimaat en in het reguleren van oppervlaktetemperaturen (slechts 2 keer genoemd). Tabel 1 toont een enorme eenzijdigheid. Het resultaat houdt ook in dat politici (en media) in het geheel niet zijn geïnformeerd over het dynamische koelsysteem van het oppervlak dat grotendeels afhankelijk is van het H2O-molecuul.

Consequenties
Het bovenstaande toont aan dat alle politici en beleidsmakers wereldwijd ongeïnformeerd moeten zijn geweest, respectievelijk onjuist geïnformeerd, daar waar het IPCC alomvattende rapporten belooft. Dit houdt in dat alle beleidsmakers die ‘de leidende rol van het IPCC’ hebben geaccepteerd en de ‘wetten van de atmosfeer [5]’ zoals voorgesteld vanuit de VN-organisatie hebben geïmplementeerd, grotendeels niet geïnformeerd zijn geweest over de enorme rol die het H2O-molecuul speelt in het temperatuurregulatie-systeem van het oppervlak van de aarde respectievelijk met betrekking tot het koelsysteem van het aardse oppervlak.

De woorden van de VN Secretaris-Generaal over het bereiken van ‘the era of global boiling’ zijn zo ver van de realiteit verwijderd als maar mogelijk is. Ze blijken het resultaat te zijn van ‘non-informatie’ door een van de VN-organisaties, het IPCC, de organisatie die beleidsmakers over de gehele wereld informeert over Klimaat en Klimaatverandering. Alle relevante informatie met betrekking tot de vele functies van het H2O-molecuul dat de oppervlaktetemperatuur domineert, is afwezig in elk van de AR5- en AR6-samenvattingen die speciaal geschreven zijn ‘for Policymakers’.  Vanwege het ontbreken van voor beleidsmakers essentiële informatie zouden alle wereldwijd voorgestelde en alle reeds geaccepteerde ‘klimaatmaatregelen’ opnieuw moeten worden beoordeeld. 

De Secretaris-Generaal wordt uitgenodigd zijn woorden met betrekking tot het Klimaat te corrigeren.

Dit artikel is allereerst gepubliceerd op Clintel.nl

[1] “The average temperature of the entire ocean is about 4o C, which is roughly the temperature inside your refrigerator”. Source.

[2] AR6 WGI, p. 179: “Water vapour is the most abundant radiatively active gas, accounting for about 75% of the terrestrial greenhouse effect, but because its residence time in the atmosphere averages just 8–10 days, its atmospheric concentration is largely governed by temperature (van der Ent and Tuinenburg, 2017; Nieto and Gimeno, 2019).

[3] Gavin Schmidt et al. 2010, Attribution of the present-day total greenhouse effect. Table 1.

[4] Kevin E. Trenberth 2014: “The natural variability of the energy imbalance is substantial from month to month, associated with cloud and weather variations (…).”

[5] ‘Laws of the air’ have been proposed on the 1975 Conference called ‘The Atmosphere: Endangered and Endangering’. In her position-paper co-organizer and at that time president of the AAAS Margaret Mead wrote the following words: “At this Conference we are proposing that, before there is a corresponding attempt to develop a “law of the air,” the scientific community advise the United Nations (and individual, powerful nation states or aggregations weaker states) and attempt to arrive at some overview of what is presently known about hazards to the atmosphere from manmade interventions, and how scientific knowledge coupled with intelligent social action can protect the peoples of the world from dangerous and preventable interference with the atmosphere upon which all life depends.”

Meer over de belangrijke rol van water en waterdamp in het klimaat in deze video, opgenomen tijdens een Clintel-avond in Hillegom in juni 2023.

Over de auteur:

Wim Röst studeerde geografie aan de Universiteit van Utrecht.
De afgelopen tien jaar verdiepte hij zich uitputtend in het klimaat.
Hij publiceerde daar geregeld over op de Amerikaanse blog Watts Up With That?.
Hij is niet verbonden aan bedrijven of NGO’s en is evenmin in dienst van de overheid.