“Je kunt geen wetten maken tegen de zon.”

WIllie Wei-Hock Soon, geboren in Kangar, Maleisië, is een astrofysicus die vooral bekend staat om zijn controversiële opvattingen over klimaatverandering. Na het studeren van lucht- en ruimtevaarttechniek aan de University of Southern California, waar hij in 1991 afstudeerde met een doctoraat, werkte Soon vele jaren bij het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics in Cambridge, Massachusetts. Zijn onderzoek richtte zich oorspronkelijk op zonne- en sterrenfysica, met name op de activiteitscycli van de zon en hun mogelijke effecten op het klimaat van de aarde. Hij is nu vooral bekend vanwege het benadrukken van de rol van de zon als beslissende klimaatmotor en voor het overschatten van de invloed van menselijke broeikasgasemissies op de opwarming van de aarde. Deze opvatting plaatste hem in directe tegenspraak met de algemeen aanvaarde wetenschappelijke consensus over door mensen veroorzaakte klimaatverandering.

Soon wordt beschouwd als een van de centrale figuren van de “klimaatsceptische” beweging. Voorstanders zien hem als een wetenschapper die tegen de mainstream ingaat en wijst op de complexiteit van natuurlijke klimaatfactoren. Zijn tegenstanders zien hem daarentegen als een voorbeeld van de invloed van economische belangen op het klimaatdebat en van het misbruik van wetenschappelijke autoriteit voor politieke argumentatie. Op deze manier is Soon emblematisch voor de spanningen tussen academische vrijheid en de economische en politieke krachten die het klimaatdebat vandaag de dag blijven vormgeven.

Weltwoche: Professor Soon, u beweert al jaren dat het klimaat van de aarde natuurlijk verandert en dat CO₂ niet de belangrijkste oorzaak is. Wat is de kern van uw argument?

Willie Soon: Het klimaat van de aarde is altijd onderhevig geweest aan voortdurende veranderingen. Verplaatsingen in land- en zeegebieden, tektonische krachten – en vooral de zon – bepalen de dynamiek ervan. De zon levert 99,99 procent van de energie die het weer en het klimaat aandrijft. Zonder hen zou er geen wind, geen oceaanstromingen, geen fotosynthese zijn. Samen met twee collega’s heb ik aangetoond dat de beste empirische gegevens de hypothese van door de mens veroorzaakte CO₂-opwarming niet ondersteunen. Natuurlijke factoren en zonnevariabiliteit spelen een veel grotere rol.

Weltwoche: Maar is de zon niet een soort “constante lichtschakelaar”?

Soon: Iedereen die dat beweert, negeert de metingen. De straling van de zon fluctueert – vooral in het UV- en röntgenbereik. Deze variaties beïnvloeden de atmosfeer, lucht- en zeestromingen en klimaatpatronen op lange termijn.

Weltwoche: Waarom is de fixatie op CO₂ volgens u onjuist?

Soon: De CO₂-paniek is niet gebaseerd op degelijke wetenschap. Temperatuur- en stromingspatronen van de afgelopen 150 jaar komen veel beter overeen met fluctuaties in zonneactiviteit. Waar een CO₂-signaal aanwezig is, blijkt uit mijn analyse dat dit onder de detectielimiet ligt. CO₂ wordt daarom ten onrechte gedemoniseerd als een “klimaatgif”, ondanks het feit dat het de fotosynthese stimuleert, het watergebruik door planten verbetert en heeft geleid tot meetbare vergroening – zelfs in droge gebieden. Sinds de 19e eeuw is de aarde aanzienlijk groener geworden, zelfs aan de randen van woestijnen. Omgekeerd leidden lage CO₂-niveaus tijdens ijstijden tot barre omstandigheden. Het huidige CO₂-aandeel in de atmosfeer is 0,043 procent – ​​zeker niet gevaarlijk, en mogelijk zelfs suboptimaal voor een bloeiende biosfeer.

Weltwoche: Wat bepaalt de concentratieniveaus?

Soon : Sinds de jaren 40 is bekend dat fluctuaties in zonneactiviteit en de baanconfiguratie van de aarde de ijstijden en warme periodes van de afgelopen 2,5 miljoen jaar hebben beïnvloed. Satellietgegevens tonen aan dat de zon geen stabiele stralingsbron is. Deze energiefluctuaties kunnen zelfs biologische processen beïnvloeden – mogelijk genetische mutaties. Soortgelijke verschijnselen zijn waarneembaar bij andere zonachtige sterren.

Bevroren Theems

Weltwoche: U verwijst vaak naar het Maunder Minimum. Wat leert ons dat?

Soon: Het was een periode van extreem lage zonneactiviteit, ruwweg van 1645 tot 1715. Gedurende deze tijd waren er vrijwel geen zonnevlekken – de zon was ongewoon rustig. Deze periode viel samen met de Kleine IJstijd: gletsjers groeiden, de Theems bevroor en kronieken melden extreme kou. Dit wijst op een verband tussen zonneactiviteit en klimaat. We begrijpen de magnetische cycli van de zon – zoals de elfjarige cyclus en de overgangen naar periodes van lage activiteit – nog niet volledig, maar de waargenomen correlaties zijn robuust en wereldwijd.

Weltwoche: Als de zon zo belangrijk is, waarom domineert dan het CO₂-verhaal?

Soon: Want je kunt geen wetten maken tegen de zon – maar wel tegen CO₂. Dit leidt tot belastingen, regelgeving en ingrepen in het energiebeleid. Sinds de jaren 80 heeft dit geleid tot een complex web van subsidies, bureaucratieën en activistische netwerken. Politici eisen simpele boodschappen, de media willen drama – en veel wetenschappers passen zich aan. De atmosferische natuurkundige Richard Lindzen noemde dit het “IJzeren Driehoekseffect”: de politiek financiert, de wetenschap levert, en de media versterken.

Weltwoche: Zijn hieruit bepaalde trends af te leiden?

Soon: Helaas hebben veel wetenschappelijke instellingen de afgelopen decennia een alarmistische, universele visie aangenomen. Critici worden gemarginaliseerd. Klimaatbeleid dient steeds meer economische en ideologische doelen, niet objectief onderzoek. Er is echter één positief teken: Bill Gates erkende onlangs dat klimaat niet te beheersen is door CO₂ te reguleren. In plaats daarvan wil hij zich nu richten op adaptatie – op het verminderen van menselijk lijden veroorzaakt door extreme kou of hitte. Dit is een welkome ontwikkeling.

Weltwoche: Sinds de industrialisatie stijgen CO₂ en de temperatuur parallel.

Soon: Correlatie impliceert geen causaliteit – en overigens is de correlatie niet eens zo sterk. Ondanks enorme emissiereducties, bijvoorbeeld in de VS of Groot-Brittannië, blijven de CO₂-concentraties stijgen. Dit laat zien hoe belangrijk natuurlijke feedbackmechanismen zijn. Zelfs als CO₂ iets bijdraagt, is het niet dominant.

Weltwoche: Werd dit bevestigd tijdens de Covid-lockdown?

Soon: Ja. Want ondanks een wereldwijde daling van de uitstoot bleef de CO₂-concentratie stijgen. Dit bewijst dat, hoewel mensen wel degelijk uitstoot, het netto-effect overschaduwd wordt door enorme uitwisselingen tussen de oceanen, de biosfeer en de atmosfeer. CO₂ is geen klimaatthermostaat.

Weltwoche: U noemt het IPCC “selectief”. Wat bedoelt u daarmee?

Soon: Uit het enorme aanbod aan wetenschappelijke studies krijgen slechts bepaalde modellen de voorkeur, terwijl andere worden gemarginaliseerd. Dit wekt een indruk van zekerheid waar onzekerheid bestaat. Wetenschappelijke integriteit vereist het openbaar maken van onzekerheden en het toetsen van concurrerende hypothesen. In plaats daarvan ontvangen we politieke rapporten vermomd als wetenschappelijk bewijs.

Weltwoche: Waarom steunen veel media en academici nog steeds de CO₂-theorie?

Soon: Omdat het politiek nuttig is. Autoriteit vervangt geen bewijs. Wetenschappelijke waarheid wordt niet bereikt door stemmen, maar door herhaalbare observatie en theorie. Het is zorgwekkend dat overheden en organisaties steeds vaker het idee propageren dat het klimaat statisch moet blijven.

Weltwoche: Beperkt dit het wetenschappelijk discours?

Soon: Ja. In plaats van argumenten horen we beschuldigingen. Universiteiten die controversiële sprekers weigeren, leren studenten dat consensus belangrijker is dan de waarheid – dat is fataal.

Bill Gates (Bron: Shutterstock)

Weltwoche: Leidt dit tot bepaalde neigingen?

Soon: Helaas hebben veel wetenschappelijke instellingen de afgelopen decennia een alarmistische, uniforme opvatting aangenomen. Critici worden uitgesloten. Klimaatbeleid dient steeds meer economische en ideologische doelen, niet objectief onderzoek. Maar er is ten minste één positief teken: Bill Gates realiseerde zich onlangs dat het klimaat niet te beheersen is door CO₂ te reguleren. In plaats daarvan wil hij zich nu richten op aanpassing – op het verminderen van menselijk lijden veroorzaakt door extreme kou of hitte. Dit is een welkome ontwikkeling.

Weltwoche: Sinds de industrialisatie stijgen CO₂ en temperatuur parallel.

Soon: Correlatie betekent geen causaliteit – en trouwens, de correlatie is niet zo sterk. Ondanks enorme emissiereducties in de VS of Groot-Brittannië bijvoorbeeld, blijven de CO₂-concentraties stijgen. Dit laat zien hoe belangrijk natuurlijke feedback is. Zelfs als CO₂ iets bijdraagt, domineert het niet.

Weltwoche: Is dit bevestigd tijdens de Covid-lockdown?

Soon: Ja. Ondanks een wereldwijde daling van de uitstoot bleef de CO₂-concentratie stijgen. Dit bewijst dat mensen uitstralen, maar het netto-effect wordt overschaduwd door enorme uitwisselingen tussen oceanen, biosfeer en atmosfeer. CO₂ is geen klimaatthermostaat.

Weltwoche: Ze noemen de IPCC “selectief”. Wat bedoel je daarmee?

Soon: Van het brede scala aan wetenschappelijke studies worden slechts bepaalde modellen geprefereerd, andere worden gemarginaliseerd. Dit creëert de indruk van zekerheid waar onzekerheid is. Wetenschappelijke integriteit vereist het openbaar maken van onzekerheden en het testen van concurrerende hypothesen. In plaats daarvan ontvangen we politieke rapporten met wetenschappelijke maskers.

Weltwoche: Waarom steunen veel media en academici nog steeds de CO₂-these?

Soon: Omdat het politiek nuttig is. Autoriteit vervangt geen bewijs. Wetenschappelijke waarheid komt niet voort uit stemmen, maar uit herhaalbare observatie en theorie. Wat zorgwekkend is, is dat overheden en organisaties steeds meer het idee verspreiden dat het klimaat statisch moet blijven.

Weltwoche: Beperkt dit het wetenschappelijke discours?

Soon: Ja. In plaats van discussies hoor je beschuldigingen. Universiteiten die controversiële sprekers uitnodigen leren studenten dat consensus belangrijker is dan waarheid – dat is fataal.

Weltwoche: Welke rol spelen de media?

Soon: Veel rapporten vertrouwen op moraliteit en drama. Onzekerheid verkoopt slecht, nuances nog erger. Het resultaat is een mediafysica van “global boiling” die weinig te maken heeft met metingen.

Weltwoche: Hoe beoordeel je klimaatmodellen?

Soon: Modellen zijn nuttig, maar bevatten veel aannames – bijvoorbeeld over wolken, aerosolen of turbulentie. Aanpassen aan historische gegevens verbetert de voorspelling niet automatisch. Modellen moeten getest worden op waarnemingen.

Weltwoche: Dit omvat waarschijnlijk ook oceaanverzuring?

Soon: De oceanen zijn gemiddeld alkalisch, met een pH-waarde van ongeveer 8,2. Het onderwerp wordt vaak dramatisch gemaakt wanneer de temperatuurtrends niet dreigend genoeg zijn. In plaats van slogans zijn solide, langetermijn metingen nodig.

Weltwoche: Hoe gevaarlijk is de zeespiegelstijging volgens jou?

Soon: Betrouwbare peilmetingen tonen één tot twee millimeter per jaar, zonder versnelling. Dat is een paar centimeter per eeuw. Als je niet een paar centimeter kunt terugtrekken, heb je geen klimaatprobleem, maar een planningsprobleem.

Weltwoche: Hoe definieer je “klimaat”?

Soon: Er is nog steeds geen precieze definitie. Het klimaat is meer dan het gemiddelde van het weer – het is een dynamisch systeem van energiestromen, wolken, albedo, vochtigheid, oceaan-atmosfeerkoppeling, landgebruik en aerosolen. Deze complexiteit wordt nauwelijks erkend in het publieke debat.

Weltwoche: Hoe zit het met het stedelijke warmte-effect?

Soon: Het vervalst veel metingen. In steden stijgen de temperaturen systematisch. Als je alleen naar landelijke stations kijkt, worden andere trends duidelijk. Veel globale datasets zijn daardoor vervormd. Nieuwe studies van ons en anderen bewijzen dit voor de VS, Japan en andere regio’s.

Weltwoche: Critici beschuldigen je ervan gefinancierd te worden door de olie-industrie.

Soon: Dat is fout. Ik heb alle bronnen bekendgemaakt. In het begin kwam mijn onderzoek voornamelijk uit overheidsfinanciering – NASA, Air Force, NSF. Toen we ongemakkelijke vragen stelden, droogden deze fondsen op. Vervolgens zochten we steun bij particuliere stichtingen, waaronder die met banden met de energiesector – van hernieuwbare energie tot fossiele brandstoffen. Niemand heeft me ooit gevraagd om de resultaten aan te passen. Vandaag wordt mijn onderzoek uitsluitend gefinancierd door vrijwillige donaties aan onze onafhankelijke groep Ceres-Science.

Weltwoche: Je tegenstanders zeggen dat je verborgen geldbronnen hebt.

Soon: Dit is ook onjuist. Deze campagne komt van een voormalig Greenpeace-medewerker, Roland “Kert” Davies, die in 2015 een vals rapport publiceerde. Verschillende kranten namen zijn beweringen over zonder verificatie. Zoals Jonathan Swift 300 jaar geleden schreef: “De leugen vliegt, en de waarheid blijft achter.” Uiteindelijk is de kwaliteit van het werk doorslaggevend, niet de moraliteit van de bankbiljetten.

Weltwoche: Waar denkt u dat klimaatonderzoek prioriteiten moet stellen?

Soon: Objectief klimaatonderzoek zou zich moeten concentreren op langetermijn, helder gekalibreerde metingen – vooral in landelijke gebieden. Het heeft ook open data en codes nodig zodat de resultaten begrijpelijk en reproduceerbaar zijn. Gerichte experimenten op de stratosfeer, wolkenvorming en het stralingsevenwicht zijn ook belangrijk. Hypothesen moeten immers eerlijk tegen elkaar worden getoetst in plaats van alleen voorkeurmodellen te bevestigen.

Weltwoche: Wat raadt u politici aan?

Soon: Realisme en veerkracht. Geen centralistische experimenten die welvaart in gevaar brengen. In plaats daarvan: pas infrastructuur aan, versterk overstromingsbescherming, openheid voor technologieën, onderzoek zonder vooraf bepaald resultaat. Als je echt risico’s wilt verminderen, investeer dan in robuuste systemen – niet in symbolische CO₂-rituelen.

Weltwoche: Hoe beoordeel je de omgang met modellen en AI?

Soon: Modellen kunnen nuttig zijn, maar veel wetenschappers verwarren ze met de werkelijkheid. Met de komst van AI wordt deze neiging steeds sterker. We hebben onderzoekers nodig die de echte wereld opnieuw onderzoeken – niet alleen de virtuele. De Nobelprijswinnaar voor natuurkunde, John Clauser, zei ooit treffend:

“Theoretici spreken met elkaar, experimentele natuurkundigen spreken rechtstreeks met God.”

Replicatiestudies zijn nodig. Ze verifiëren gepubliceerde resultaten door ze te herhalen – met dezelfde experimenten, data-evaluaties of methoden. Beide versterken de wetenschappelijke betrouwbaarheid.

Weltwoche: Welke rol speelt de ethiek?

Soon: Echte ethiek betekent eerlijkheid over onzekerheden – en een oprechte afweging van voordelen, kosten en bijwerkingen. Het voorzorgsprincipe is logisch bij waarschijnlijke, omkeerbare risico’s – maar niet als carte blanche voor grootschalige dirigistische projecten.

Weltwoche: Hoe ga je om met vijandigheid?

Soon: Door te publiceren, data te delen en kritiek wetenschappelijk te beantwoorden. Laster maakt geen indruk op mij. Wetenschap is een langeafstandsloop.

Weltwoche: Wat wenst u van politiek en de media?

Soon: Ik zou graag onderscheid zien van de media in plaats van alarmisme. Ik verwacht vrijheid in onderzoek, veerkracht, technologie-vriendelijkheid en investeringen in infrastructuur van politici. Maar bovenal nederigheid tegenover de complexiteit van de natuur. Want, zoals ik al zei, je kunt geen wetten tegen de zon maken – je kunt het alleen maar beter begrijpen en beslissingen nemen die realistisch, slim en menselijk zijn.

“Bovenal verwacht ik dat politici nederig zijn tegenover de complexiteit van de natuur”:

Deze schematische weergave van de wereldwijde energiecyclus door W. Soon werd geciteerd in een artikel over klimaatwetenschap door Michael Limburg in Weltwoche Grün nr. 1/25. In dit diagram betreft slechts één van de 18 wereldwijde energieprocessen het spoorgas CO₂ (rood), de andere zijn geassocieerd met waterdamp (blauw).