overgenomen van klimaatgek.nl
Fig.1 Bron: Johns et al 2023
De afgelopen maanden was er sprake van een spervuur van berichten over het mogelijk stilvallen van de AMOC. De AMOC, Atlantic Meridional Overturning Circulation, is een systeem van oceaanstromingen dat water in de Atlantische Oceaan laat circuleren en onder andere warm water naar Europa brengt. Bovenstaande figuur is afkomstig van een recente publicatie over de AMOC en geeft (een deel van) de AMOC weer. Warmte wordt vanuit de Golf van Mexico via de Gulf Stream richting Europa getransporteerd, en zakt voor de oostkust van Groenland als gevolg van temperatuur- en zoutverschillen naar de diepte.
Op 21 juni 2024 kopte de Volkskrant: “De golfstroom die warmte brengt, dreigt stil te vallen: ‘Dit is heel griezelig’”. Het artikel van Maarten Keulemans was gebaseerd op een publicatie van Stefan Rahmstorf, een gekende klimaatalarmist uit Duitsland. Bangmakerij, concludeerde ik in een artikel dat ik een paar dagen later op deze website schreef.
Fig.2 Bron: KNMI
Maar het KNMI kan er ook wat van. Figuur 2 is afkomstig van de KNMI website en gaat over het mogelijk instorten van de AMOC. Het KNMI baseert zich op een tweetal publicaties, een Deense en een Utrechtse. Het KNMI stelt: “Er zijn signalen dat oceaancirculatie een kantelpunt nadert.” En: “(De) oceaancirculatie is al vaker gekanteld. Als de oceaancirculatie kantelt, is het effect op het klimaat groot.” De argeloze lezer kan na deze beweringen niet anders concluderen dan dat het einde der tijden nabij is.
Fig.3 Bron: KNMI
Gelukkig zijn bovenstaande visies vooral gebaseerd op uitkomsten van modellen die nauwelijks worden ondersteund door observaties. In het artikel van 28 juni j.l. laat ik aan de hand van meetgegevens zien dat er met de AMOC eigenlijk niets aan de hand is (figuur 3). Het grappige is dat de grafiek van figuur 3 afkomstig is van de ClimateExplorer van het KNMI zelf, dus de auteurs van het KNMI-artikel zouden beter moeten weten.
Figuur 4 Bron: Volkov et al 2024
Dat geldt nu nog sterker sinds de recente publicatie van een opzienbarende paper in Nature op 5 september 2024. Die publicatie is van de hand van Volkov et al en getiteld “Florida Current transport observations reveal four decades of steady state”.
Een belangrijke AMOC-component, de Florida Current (FC), wordt bijna continu sinds 1982 gemeten met onderzeese communicatiekabels tussen Florida en de Bahama’s op 27°NB. Een afname van de FC sterkte zou kunnen wijzen op een verzwakking van de AMOC.
Fig.5 Bron: NOAA
De stroming van de Florida Current wordt hoofdzakelijk op twee manieren verzameld: door het spanningsverschil over de Strait of Florida te meten met behulp van die onderzeese telefoonkabels, en via kleine dropsondes vanaf onderzoeksvaartuigen (figuur 5). Over de communicatiekabels wordt een kleine spanning gezet. De stroom door de kabel is een proxy voor de hoeveelheid water die door de Strait stroomt.
De kabelmetingen leveren sinds 1982 dagelijkse meetgegevens op. De dropsondes bieden zowel kalibratie-informatie voor de transportschattingen van de onderzeese kabel als waarnemingen van veranderingen in de watereigenschappen binnen de Florida Current in de loop van de tijd.
Fig.6 Bron: Volkov et al 2024
De grafiek van figuur 6 toon de resultaten van de kabelmetingen. Te zien is dat de metingen onderbrekingen laten zien. Enkele relatief grote hiaten ontstonden door operationele problemen en instrumentstoringen. De langste onderbreking van 17 maanden vond plaats tussen oktober 1998 en juni 2000, toen de financiering van het project tijdelijk wegviel. Behalve deze onderbrekingen was er ook sprake van regelmatige veranderingen in de verwerking van de ruwe meetdata en correctie van die data.
Eigenlijk is er daardoor sprake van twee afzonderlijke kabeltijdperken (1982-1998 en 2000-2023), wat in figuur 6 te zien is aan de verschillen in trend tussen het eerste en laatste deel. Een van de belangrijkste oorzaken van die trendverschillen was dat voor de langzame veranderingen in het aardmagnetisch veld (EMF) in het eerste deel wél en in het tweede deel niet werd gecorrigeerd.
De onderzoekers ontdekten dat de waargenomen afname in spanningen over de periode 2000-2023 bijna volledig wordt verklaard door de seculaire verandering in de lokale EMF. Omdat het voor de kwaliteit van de meetgegevens cruciaal is om te corrigeren voor seculaire EMF-veranderingen corrigeerden de onderzoekers het databestand van 2000-2023. Daardoor veranderde de lineaire trend fors.
Fig.7 Bron: Volkov et al 2024
De grafiek van figuur 7 toont de tijdreeks van het dagelijkse Florida Current (FC) volumetransport van de periode 2000-2023: blauw niet gecorrigeerd voor de verandering in de EMF en rood wel gecorrigeerd voor de verandering in de EMF met de lineaire trendlijnen.
Volkov et al: “The updated trend estimate for the 1982–2023 period is −0.1 ± 0.2 Sv per decade, which is not statistically different from zero and 3–4 times smaller than it was thought previously before accounting for the EMF change. This result impacts the recently made assertion of the robust weakening of the FC. Rather, it appears that the FC has remained remarkably stable over the 40 years of nearly continuous observations. “
De onderzoekers stellen daarom dat de veranderingen in de FC-kabeltransportdata een herziening noodzakelijk maken van de AMOC data op 26,5°NB sinds 2004.
Alweer een klimaatballonnetje doorgeprikt.